XX/24/2004
z dnia: 27 kwietnia 2004 r.
w sprawie: postępowania naprawczego finansów gminy Ruciane-Nida.
Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z 2002 r. Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 214, poz. 1806, z 2003r. Nr 80, poz. 717),
Rada Miejska w Rucianem-Nidzie uchwala, co następuje:
§ 1
Uchwala się postępowanie naprawcze finansów Gminy Ruciane-Nida zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta i Gminy Ruciane-Nida.
§ 3
Traci moc uchwała Rady Miejskiej Ruciane-Nida nr IV/80/2003 z 28 października 2003 r. w sprawie postępowania naprawczego finansów Gminy Ruciane-Nida.
§ 4
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega rozplakatowaniu. * . * - rozplakatowano dnia 04 maja 2004 r.
POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE GMINY RUCIANE-NIDA
I. INFORMACJA O GMINIE RUCIANE-NIDA
Ruciane-Nida jest ośrodkiem turystyczno-wypoczynkowym, położonym na Równinie Mazurskiej, w samym sercu Puszczy Piskiej, w województwie Warmińsko-Mazurskim. Powstało z połączenia osiedla robotniczego Ruciane z XIX wieku i wsi rybackiej Nida założonej w 1595 r. Odcisnęło to swoje piętno na układzie przestrzennym miasta. Ruciane zajmujące północną część jest to rozległy teren wśród lasów, natomiast Nida zajmująca południowo-zachodni obszar jest osiedlem mieszkaniowym. Prawa miejskie otrzymało w 1966 r. Na terenie gminy odbywa się wiele imprez o charakterze kulturalno-rozrywkowym i turystycznym, takie jak spływ kajakowy w Krutyni, wyścig kolarski o puchar burmistrza Rucianego-Nidy, a także imprezy nawiązujące do rytuałów wierzeń i obyczajów Galindów – plemienia zamieszkującego niegdyś Mazury. Dla turystów i wczasowiczów przebywających tu w wielu ośrodkach wypoczynkowych, hotelach i pensjonatach czynnych jest wiele zakładów gastronomicznych i restauracji. Piękne zakątki jezior mazurskich mogą podziwiać nie tylko żeglarze ale i turyści korzystający ze statków żeglugi mazurskiej. Dzięki temu, iż gmina położona jest na terenie Puszczy Piskiej występuje tu bogactwo świata roślin, zwierząt i ptaków. Świat zwierząt kojarzy się przede wszystkim z występującym na tych terenach jeleniem mazurskim, odznaczającym się wspaniale rozwiniętym porożem, sarnami i dzikami. Można tu spotkać też borsuka, jenota, wiewiórkę, kunę, tchórza, łasicę czy gronostaja. Dzięki założeniu w latach 50 Zakładu Doświadczalnego Polskiej Akademii Nauk nad wieloma zbiornikami wodnymi można też spotkać bobry. Natomiast na terenie lasów PAN w Popielnie stworzony został rezerwat „Konika Polskiego”. Do najciekawszych gatunków ptactwa zamieszkujących te obszary należą łabędź niemy, czapla siwa, kormoran czarny, żurawie oraz bocian czarny. Dla chcących obejrzeć wszystko to w jednym miesiącu, stworzono „Park Dzikich Zwierząt” w Kadzidłowie. Na terenie gminy występuje wiele starych i okazałych drzew, pomników przyrody wśród których największymi są 500- letni dąb o obwodzie 566 cm i wysokości 28 m, dąb o obwodzie 320 cm i wysokości 24 m oraz 200-letnia sosna „lira” o wysokości 33 m i obwodzie 471 cm. Na terenie miasta i gminy znajduje się również wiele zabytków sakralnych sakralnych oznaczeniu muzealnym. Wymienić tu można należy kościół neogotycki z 1898 r. w Wejsunach, prawosławną cerkiew z 1923 r. w Wojnowie i Wojowie tejże miejscowości położony nad jeziorem Duś klasztor staroobrzędowców z XIX wieku oraz kościół z 1910 w Rucianem-Nidzie. Wszystko to i wiele innych atrakcji zachęca do odwiedzenia tego jakże urokliwego zakątka Polski.
„Postępowanie naprawcze finansów Gminy Ruciane-Nida”
1. Położenie
Ruciane – Nida usytuowane jest na styku trzech jednostek geomorfologicznych: Równiny Mazurskiej, Krainy Wielkich Jezior Mazurskich i Pojezierza Mrągowskiego.
Miasto i Gmina Ruciane-Nida zajmuje obszar 35,7 tys. ha, przy czym aż 25,337 tys. ha przypada na lasy a około 3,6 tys. ha na wody, pozostałe grunty są zbudowane. Dobrze rozwinięta sieć dróg lądowych i wodnych, umożliwia szybkie i wygodne połączenie z Olsztynem i Ełkiem. Obecnie w Rucianem-Nidzie zamieszkuje 9.300 mieszkańców
2. Gospodarka
Gospodarka Miasta i Gminy Ruciane-Nida oparta jest przede wszystkim na turystyce. W niewielkim stopniu rozwinęło się rolnictwo zwłaszcza agroturystyka. Gmina, malowniczo położona w Puszczy Piskiej, wśród licznych jezior, dysponuje rozwiniętą bazą turystyczną. Na terenie gminy znajduje się kilkadziesiąt ośrodków wypoczynkowych i pensjonatów. Poza turystyką, na terenie Miasta i Gminy Ruciane-Nida, rozwinął się przemysł drzewny oraz hodowla ryb.
Najważniejsze podmioty gospodarcze mające swoje siedziby na terenie Miasta i Gminy Ruciane-Nida bez uwzględnienia ośrodków wypoczynkowych: Nadleśnictwo Maskulińskie, „RUBES WOOD”, „PATRON” Sp. z o. o.-Ruciane-Nida, G.S. „Samopomoc Chłopska” – Ruciane-Nida, „ANGA” Śwignajno, „LIGNOLAB”, PHU „FRANCEXPORT”, Stacja Badawcza Rolnictwa Ekologicznego, P.A.N. – Popielno, „FRUKTA”- Wejsuny, Polski Związek Wędkarski.
II. INFORMACJA O SYTUACJI FINANSOWEJ GMINY.
Gmina Ruciane-Nida boryka się z trudnościami finansowymi spowodowanymi głównie przez prowadzone inwestycje w latach 2000-2003. Stan zadłużenia gminy na 30 czerwca 2003 r. to 8.774.990,00 zł, to wymagalne zobowiązania z tytułu opłat składek ZUS oraz z tytułu dostaw towarów towarów usług. Pozostała kwota 5.890.220,00 zł to zaciągnięte kredyty i pożyczki z przeznaczeniem głównie na prowadzone zadania inwestycyjne. Dzięki inwestycjom, Gmina Ruciane-Nida posiada w chwili obecnej nowoczesną oczyszczalnię ścieków, której koszt to 5.552.162,85 zł, ponad 20% miejscowości Gminy Ruciane-Nida jest skanalizowanych (koszt kanalizacji to 3.771.833,14), co w tym zakresie stawia nas w czołówce gmin województwa warmińsko-mazurskiego. (proces kanalizacji gminy jeszcze nie został zakończony) Ponadto Ponadto tym roku oddano do użytku pełnowymiarową halę sportową przy Gimnazjum Publicznym w Rucianem-Nidzie, której koszt wyniósł 2.101.305,22 zł.
Na realizację inwestycji Gmina:
- wyemitowała obligacje komunalne na łączną kwotę 2.500.000,00 zł;
- zaciągnęła pożyczkę z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie w wysokości 1.300.000,00 zł zgodnie z umową 19/01/W-242/OW-OK./P z dnia 6 grudnia 2001 r.;
- zaciągnęła pożyczkę z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w wysokości 2.245.000,00 zł zgodnie z umową nr 455/2002/Wn14/OW-OK./P z dnia 7 sierpnia 2002 r. + późniejsze aneksy. Do dnia 30 czerwca 2003 r. wykorzystano z tej pożyczki kwotę 948.530,00 zł;
Inne pożyczki to:
- pożyczka zaciągnięta z Banku Ochrony Środowiska o/Olsztyn na budowę kotłowni miejskiej w kwocie 475.889,72 zł na podstawie umowy nr 77/99/I/OL z dnia 16 sierpnia 1999 r. Na dzień 30 czerwca pozostało do spłaty 195.624,45 zł
- pożyczki na zapłatę składek ZUS za lata 2000-20002 w szkołach na łączną kwotę 1.500.000,00 zł na podstawie umów 24/I/2001 z 31 grudnia 2001 r. (700.000,00 zł) oraz umowy nr 16/01/2002 z 4 lutego 2002 r. (800.000,00 zł) Na 30 czerwca pozostało do spłaty 946.065,55 zł
Inne zadłużenia:
- zaległości wobec ZUS to kwota 851.538,00 zł - zadłużenie wobec Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej – 262.540,00 zł
- zadłużenie z tytułu niewypłaconych dodatków mieszkaniowych-341.179,00 zł
- zadłużenie z tytułu nieopłaconych faktur za wykonane inwestycje– 808.161,00 zł
- zadłużenie z tytułu dostaw towarów i usług- 621.352,00 zł
Uwzględniając sprawozdania z wykonania budżetu za lata ubiegłe, zauważa się znaczne pogorszenie sytuacji Gminy od roku 2003 r., kiedy to spiętrzyły się płatności za wykonane roboty inwestycyjne.
STAN ZADŁUŻENIA GMINY RUCIANE-NIDA – WYKAZ TYTUŁÓW DŁUŻNYCH I DŁUŻNIKÓW.
II. POSTĘPOWANIE NAPRAWCZE
Kalkulację oszczędności przeprowadzono bazując na danych w roku 2002 r. I półrocza 2003 r. Do kalkulacji przyjęto stawki obowiązujące w powyższym okresie. W ramach postępowania naprawczego finansów Gminy, przyjmuje się do realizacji działania naprawcze.
1. BIEŻĄCE DZIAŁANIA NAPRAWCZE
1) racjonalizacja zatrudnienia;
2) eliminacja nieuzasadnionych wydatków;
3) dokładna analiza zasadności, celowości i oszczędności w realizacji bieżących zadań;
4) poprawa dochodów Gminy;
5) negocjacje z wierzycielami.
2. PERSPEKTYWICZNE DZIAŁANIA NAPRAWCZE
1) reorganizacja funkcjonowania podległych jednostek;
2) poszukiwanie dodatkowych środków, mogących zasilić budżet Gminy.
Przedstawiany w poszczególnych punktach ostateczny efekt finansowy wpłynie na kształt budżetu roku 2004 i lat kolejnych.
1. Działania bieżące
1) racjonalizacja zatrudnienia
Racjonalizacja zatrudnienia polega na:
a) redukcji 3 i ½ etatu w szkołach podstawowych. Likwidacja etatu sprzątaczki w Szkole podstawowej w Rucianem-Nidzie – 20.000,00 zł, redukcja etatu pomocy kuchennej w Szkole Podstawowej nr 1 w Rucianem-Nidzie – 14.131,00 zł rocznie; Redukcja ½ etatu konserwatora w Szkole Podstawowej nr 1 w Rucianem-Nidzie – 7.593,00 zł rocznie; likwidacja 1 etatu sprzątaczki w Zespole Szkół Samorządowych – 12.092,00 zł rocznie. Likwidacja ww. etatów nie wpłynie negatywnie na funkcjonowanie powyższych szkół, ponieważ zmniejszyła się liczba dzieci korzystających ze stołówki szkolnej oraz liczba oddziałów w szkołach. Działania rozpoczęte od września 2003 r. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 53.816,00 zł.
b) W związku ze zmniejszeniem się ilości uczniów w klasach IV (5 uczniów) i V (9 uczniów) zachodziła konieczność połączenia klas IV i V w Szkole Podstawowej nr 2 w Rucianem-Nidzie Filia w Wejsunach, co w efekcie nie wpłynie na obniżenie poziomu nauczania, ponieważ łącznie w połączonej klasie będzie 14 uczniów. Z analizy statystycznej wynika, że w przyszłości te klasy nie będą liczniejsze – w efekcie likwidacja jednego oddziału 59.800,00 zł rocznie. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 59.800,00 zł.
c) Likwidacja jednego oddziału i etatu nauczycielskiego w Szkole Podstawowej w Ukcie – 53.500 zł rocznie. Likwidacja nastąpiła, podobnie jak w poprzednim przypadku, w związku z malejącą liczbą uczniów w roku 2003 i latach następnych i podobnie nie wpłynie to na pogorszenie lub obniżenie poziomu nauczania. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy–oszczędności 53.500,00 zł
d) Zmniejszenie zajęć bibliotecznych o 10 godzin w Szkole Podstawowej w Ukcie- 8.000,00 zł rocznie. Działania rozpoczęte We wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 8.00,00 zł.
e) Rezygnacja z oddzielnych godzin w oddziałach IV i V klasy w Szkole Podstawowej w Ukcie Filia w Wojnowie – 14.000,00 zł rocznie; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco.Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 14.000,00 zł.
f) Zmniejszenie o 1 ½ etatu wychowawców świetlicy w Zespole Szkół Samorządowych w Rucianem-Nidzie – 34.920,00 zł rocznie Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 34.920,00 zł .
g) zmniejszenie o 1/2 etatu w bibliotece bibliotece Szkole Podstawowej Nr 1 w Rucianem-Nidzie – 27.950,00 zł; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 27.950,00 zł.
h) Likwidacja podziału na grupy wychowania fizycznego i języków w Szkole Podstawowej Nr 2 w Rucianem-Nidzi 6.000,00 rocznie; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 6.000,00 zł.
i) Likwidacja podziału na grupy wychowania fizycznego i języków w Szkole Podstawowej w Ukcie – 14.000,00 zł rocznie. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 14.000,00 zł.
j) W miejsce nauczycieli minowanych i dyplomowanych (którzy odeszli z pracy z dniem 01 września 2003 r. )- zatrudniono stażystów i nauczycieli kontraktowych – 13.176,00 zł rocznie; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 13.176,00 zł
k) Racjonalizacja zatrudnienia w Zespole Obsługi Ekonomicznej Szkół i Przedszkoli w Rucianem-Nidzie. Zadania zespołu przejmą w 2005 r. szkoły podstawowe. Działania rozpoczęte będą w 2004 r. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 180.000,00 zł.
Ostateczny rzeczywisty efekt finansowy – oszczędności, czyli zmniejszenie wydatków o kwotę 465.162,00 zł rocznie.
2) eliminacja nieuzasadnionych wydatków
a) Przeniesienie Informacji Turystycznej na sezon zimowy do budynku Urzędu Miasta i Gminy – oszczędności w postaci opłat za energię cieplną, energię elektryczną i zużycie wody oraz utrzymanie obiektu - 8.000,00 zł za sezon zimowy. Działania rozpoczęte w październiku 2003 r. – realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 8.000,00 zł.
b) Racjonalne zużycie energii elektrycznej i opału poprzez docieplenie budynku Urzędu i wymianę okien – nakłady na modernizację w 2004 r. – 30.000,00 zł, a efekt oszczędnościowy w 2004 r. i latach następnych – 15.000,00 rocznie. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 15.000,00 zł.
c) Racjonalne zużycie energii elektrycznej na terenie miasta i gminy Ruciane-Nida poprzez wykonanie modernizacji (zmiana zwykłych lamp na oprawy energooszczędne – gmina od 3 lat posiada projekt na modernizację). Nakłady finansowe do poniesienia – 150.000,00 zł, a ostateczny efekt finansowy – oszczędnościowy – 150.000,00 zł rocznie;
d) Wprowadzenie limitów na telefony komórkowe i stacjonarne – 8.000,00 zł rocznie; Działania rozpoczęte w październiku 2003 r. realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 8.000,00 zł.
Ostateczny efekt finansowy, który spowoduje zmniejszenie wydatków o kwotę 181.000,00 zł. rocznie.
ŁĄCZNIE Z WW. WYMIENIONYCH OSZCZĘDNOŚCI NASTĄPI ZMNIEJSZENIE WYDATKÓW O KWOTĘ: 646.162,00 ZŁ.
3) Poprawa efektywności pracy i zarządzania.
Niedopuszczenie do podpisywania umów powyżej zatwierdzonego planu, rygorystyczne przestrzeganie planów finansowych, przy czym bezwzględnie realizacja jakichkolwiek zadań wymaga uzgodnienia ze Skarbnikiem Gminy i zabezpieczenia środków w budżecie Gminy. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco.
Ostateczny efekt finansowy jest trudny do oszacowania. Można przyjąć, że oszczędności rocznie będą wynosiły 100.000,00 zł. rocznie.
4) poprawa dochodów Gminy
a) opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego miejscowości Wygrany i Wejsuny, Iznota, Piaski, Szeroki Bór, Ukta (opracowanie już rozpoczęto) dające możliwość prywatnym właścicielom zmiany sposobu użytkowania działek rolniczych na działki budowlane i zagrodowe – efekt: przy sprzedaży działek, 30% różnicy jej wartości właściciel odprowadza do budżetu gminy- szacunkowo daje kwotę: ze wsi Karwica–360 000,00 zł w przeciągu 4 lat + 336.000,00 zł z pozostałych miejscowości w przeciągu 3 lat Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Dochód roczny będzie wynosił 202.000,00 zł.
b) uzyskanie dodatkowych środków ze sprzedaży mienia komunalnego poprzez przejęcie gruntów od Spółki RUBES-WOOD (na zaległości podatkowe – gmina założyła hipotekę). Po podziale przejętych gruntów i ich sprzedaży możliwe są dochody rzędu 300.000,00 zł; Działania do rozpoczęcia w styczniu 2004 r. Dochód roczny będzie wynosił 300.000,00 zł.
c) opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego ul. Kowalik- zmiana przeznaczenia działek gminnych z rolnych na budownictwo letniskowe, a następnie ich sprzedaż da efekt w postaci dodatkowych dochodów w kwocie 150.000,00 zł; Działania rozpoczęte w sierpniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Dochód roczny będzie wynosił 150.000,00 zł.
d) poprawa efektywności gromadzenia dochodów z tytułu podatków i opłat, systematyczna, bieżąca egzekucja należności gminy. Obecnie zaległości z tytułu podatków i opłat wynoszą 5.521.476,58 zł W efekcie, po podjętych działaniach szacuje się wpływ kwoty 400.000,00 tys. zł rocznie.
OSTATECZNY EFEKT FINANSOWY POPRAWY DOCHODÓW GMINY TO KWOTA 1.052.000,00 ZŁ
5. Negocjacje z wierzycielami.
Aby skutecznie realizować restrukturyzację, gmina winna spłacić należności nie podlegające restrukturyzacji określone w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publiczno-prawnych od przedsiębiorstw. (Dz. U. Nr 155, poz. 1287).
Gmina złoży wniosek do Oddziału ZUS o restrukturyzację zobowiązań z tytułu składek ZUS stosownie do ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji, niektórych należności publiczno-prawnych od przedsiębiorstw. (Dz. U. nr 155, poz. 1287).
Ostateczna kwota zaległości wobec ZUS zostanie ustalona na dzień 30 września 2003 r.
Ostateczny efekt finansowy w przypadku podpisania umowy z ZUS wpłynie na budżet w 2005 r. nastąpi restrukturyzacja zaległych należności z tytułu składek i odsetek za zwłokę za okres od stycznia 2001 r. do czerwca 2003 r.
Działania perspektywiczne
1) reorganizacja funkcjonowania podległych jednostek
a)W zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi gminy, Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej gminy do Urealnienia opłat wydzierżawionych lokali na działalność gospodarczą w taki sposób, aby pokrywały swoje koszty utrzymania (ośrodek zdrowia w Nidzie, w Ukcie, w Wejsunach, pomieszczenia byłego Domu Kultury w Nidzie, pomieszczenie w budynku przy ul. Dworcowej 8 i w Ukcie 23 (pomieszczenie po przedszkolach). Efekt oszczędnościowy (koszty – przychody z dzierżawy i najmu) to 45.655,00 zł rocznie Działania rozpoczęte w listopadzie 2003 r. i realizowane na bieżąco. Dochód roczny będzie wynosił 45.655,00 zł Redukcja 2 etatów pracowników gospodarczych w Zakładzie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Rucianem-Nidzie – ich obowiązki przejęli pozostali pracownicy zakładu – 28.000,00 zł rocznie. W rezultacie nie wpłynie to na pogorszenie efektywności pracy ww. zakładu. Nastąpi zmniejszenie wydatków wydatków kwotę: 73.655,00 zł.
b) Podjęcie działań oszczędnościowych oraz wprowadzenie od stycznia 2003 r. wyższej taryfy cenowej na usługi świadczone przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rucianem-Nidzie oraz zaprzestanie płacenia kar za zanieczyszczanie środowiska
Uchwala się postępowanie naprawcze finansów Gminy Ruciane-Nida zgodnie z załącznikiem do niniejszej uchwały.
Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta i Gminy Ruciane-Nida.
Traci moc uchwała Rady Miejskiej Ruciane-Nida nr IV/80/2003 z 28 października 2003 r. w sprawie postępowania naprawczego finansów Gminy Ruciane-Nida.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i podlega rozplakatowaniu. * . * - rozplakatowano dnia 04 maja 2004 r.
Załącznik do Uchwały Rady Miejskiej Nr XX/24/2004 z dnia 27 kwietnia r.
Ruciane-Nida jest ośrodkiem turystyczno-wypoczynkowym, położonym na Równinie Mazurskiej, w samym sercu Puszczy Piskiej, w województwie Warmińsko-Mazurskim. Powstało z połączenia osiedla robotniczego Ruciane z XIX wieku i wsi rybackiej Nida założonej w 1595 r. Odcisnęło to swoje piętno na układzie przestrzennym miasta. Ruciane zajmujące północną część jest to rozległy teren wśród lasów, natomiast Nida zajmująca południowo-zachodni obszar jest osiedlem mieszkaniowym. Prawa miejskie otrzymało w 1966 r. Na terenie gminy odbywa się wiele imprez o charakterze kulturalno-rozrywkowym i turystycznym, takie jak spływ kajakowy w Krutyni, wyścig kolarski o puchar burmistrza Rucianego-Nidy, a także imprezy nawiązujące do rytuałów wierzeń i obyczajów Galindów – plemienia zamieszkującego niegdyś Mazury. Dla turystów i wczasowiczów przebywających tu w wielu ośrodkach wypoczynkowych, hotelach i pensjonatach czynnych jest wiele zakładów gastronomicznych i restauracji. Piękne zakątki jezior mazurskich mogą podziwiać nie tylko żeglarze ale i turyści korzystający ze statków żeglugi mazurskiej. Dzięki temu, iż gmina położona jest na terenie Puszczy Piskiej występuje tu bogactwo świata roślin, zwierząt i ptaków. Świat zwierząt kojarzy się przede wszystkim z występującym na tych terenach jeleniem mazurskim, odznaczającym się wspaniale rozwiniętym porożem, sarnami i dzikami. Można tu spotkać też borsuka, jenota, wiewiórkę, kunę, tchórza, łasicę czy gronostaja. Dzięki założeniu w latach 50 Zakładu Doświadczalnego Polskiej Akademii Nauk nad wieloma zbiornikami wodnymi można też spotkać bobry. Natomiast na terenie lasów PAN w Popielnie stworzony został rezerwat „Konika Polskiego”. Do najciekawszych gatunków ptactwa zamieszkujących te obszary należą łabędź niemy, czapla siwa, kormoran czarny, żurawie oraz bocian czarny. Dla chcących obejrzeć wszystko to w jednym miesiącu, stworzono „Park Dzikich Zwierząt” w Kadzidłowie. Na terenie gminy występuje wiele starych i okazałych drzew, pomników przyrody wśród których największymi są 500- letni dąb o obwodzie 566 cm i wysokości 28 m, dąb o obwodzie 320 cm i wysokości 24 m oraz 200-letnia sosna „lira” o wysokości 33 m i obwodzie 471 cm. Na terenie miasta i gminy znajduje się również wiele zabytków sakralnych sakralnych oznaczeniu muzealnym. Wymienić tu można należy kościół neogotycki z 1898 r. w Wejsunach, prawosławną cerkiew z 1923 r. w Wojnowie i Wojowie tejże miejscowości położony nad jeziorem Duś klasztor staroobrzędowców z XIX wieku oraz kościół z 1910 w Rucianem-Nidzie. Wszystko to i wiele innych atrakcji zachęca do odwiedzenia tego jakże urokliwego zakątka Polski.
1. Położenie
Ruciane – Nida usytuowane jest na styku trzech jednostek geomorfologicznych: Równiny Mazurskiej, Krainy Wielkich Jezior Mazurskich i Pojezierza Mrągowskiego.
Miasto i Gmina Ruciane-Nida zajmuje obszar 35,7 tys. ha, przy czym aż 25,337 tys. ha przypada na lasy a około 3,6 tys. ha na wody, pozostałe grunty są zbudowane. Dobrze rozwinięta sieć dróg lądowych i wodnych, umożliwia szybkie i wygodne połączenie z Olsztynem i Ełkiem. Obecnie w Rucianem-Nidzie zamieszkuje 9.300 mieszkańców
2. Gospodarka
Gospodarka Miasta i Gminy Ruciane-Nida oparta jest przede wszystkim na turystyce. W niewielkim stopniu rozwinęło się rolnictwo zwłaszcza agroturystyka. Gmina, malowniczo położona w Puszczy Piskiej, wśród licznych jezior, dysponuje rozwiniętą bazą turystyczną. Na terenie gminy znajduje się kilkadziesiąt ośrodków wypoczynkowych i pensjonatów. Poza turystyką, na terenie Miasta i Gminy Ruciane-Nida, rozwinął się przemysł drzewny oraz hodowla ryb.
Najważniejsze podmioty gospodarcze mające swoje siedziby na terenie Miasta i Gminy Ruciane-Nida bez uwzględnienia ośrodków wypoczynkowych: Nadleśnictwo Maskulińskie, „RUBES WOOD”, „PATRON” Sp. z o. o.-Ruciane-Nida, G.S. „Samopomoc Chłopska” – Ruciane-Nida, „ANGA” Śwignajno, „LIGNOLAB”, PHU „FRANCEXPORT”, Stacja Badawcza Rolnictwa Ekologicznego, P.A.N. – Popielno, „FRUKTA”- Wejsuny, Polski Związek Wędkarski.
Gmina Ruciane-Nida boryka się z trudnościami finansowymi spowodowanymi głównie przez prowadzone inwestycje w latach 2000-2003. Stan zadłużenia gminy na 30 czerwca 2003 r. to 8.774.990,00 zł, to wymagalne zobowiązania z tytułu opłat składek ZUS oraz z tytułu dostaw towarów towarów usług. Pozostała kwota 5.890.220,00 zł to zaciągnięte kredyty i pożyczki z przeznaczeniem głównie na prowadzone zadania inwestycyjne. Dzięki inwestycjom, Gmina Ruciane-Nida posiada w chwili obecnej nowoczesną oczyszczalnię ścieków, której koszt to 5.552.162,85 zł, ponad 20% miejscowości Gminy Ruciane-Nida jest skanalizowanych (koszt kanalizacji to 3.771.833,14), co w tym zakresie stawia nas w czołówce gmin województwa warmińsko-mazurskiego. (proces kanalizacji gminy jeszcze nie został zakończony) Ponadto Ponadto tym roku oddano do użytku pełnowymiarową halę sportową przy Gimnazjum Publicznym w Rucianem-Nidzie, której koszt wyniósł 2.101.305,22 zł.
Na realizację inwestycji Gmina:
- wyemitowała obligacje komunalne na łączną kwotę 2.500.000,00 zł;
- zaciągnęła pożyczkę z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie w wysokości 1.300.000,00 zł zgodnie z umową 19/01/W-242/OW-OK./P z dnia 6 grudnia 2001 r.;
- zaciągnęła pożyczkę z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w wysokości 2.245.000,00 zł zgodnie z umową nr 455/2002/Wn14/OW-OK./P z dnia 7 sierpnia 2002 r. + późniejsze aneksy. Do dnia 30 czerwca 2003 r. wykorzystano z tej pożyczki kwotę 948.530,00 zł;
Inne pożyczki to:
- pożyczka zaciągnięta z Banku Ochrony Środowiska o/Olsztyn na budowę kotłowni miejskiej w kwocie 475.889,72 zł na podstawie umowy nr 77/99/I/OL z dnia 16 sierpnia 1999 r. Na dzień 30 czerwca pozostało do spłaty 195.624,45 zł
- pożyczki na zapłatę składek ZUS za lata 2000-20002 w szkołach na łączną kwotę 1.500.000,00 zł na podstawie umów 24/I/2001 z 31 grudnia 2001 r. (700.000,00 zł) oraz umowy nr 16/01/2002 z 4 lutego 2002 r. (800.000,00 zł) Na 30 czerwca pozostało do spłaty 946.065,55 zł
Inne zadłużenia:
- zaległości wobec ZUS to kwota 851.538,00 zł - zadłużenie wobec Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej – 262.540,00 zł
- zadłużenie z tytułu niewypłaconych dodatków mieszkaniowych-341.179,00 zł
- zadłużenie z tytułu nieopłaconych faktur za wykonane inwestycje– 808.161,00 zł
- zadłużenie z tytułu dostaw towarów i usług- 621.352,00 zł
Uwzględniając sprawozdania z wykonania budżetu za lata ubiegłe, zauważa się znaczne pogorszenie sytuacji Gminy od roku 2003 r., kiedy to spiętrzyły się płatności za wykonane roboty inwestycyjne.
STAN ZADŁUŻENIA GMINY RUCIANE-NIDA – WYKAZ TYTUŁÓW DŁUŻNYCH I DŁUŻNIKÓW.
|
L.p |
Data zaciągnięcia zadłużenia
|
Nr Umowy |
Kredytodawca |
Kwota zadłużenia na dzień podpisania umowy |
Kwota zadłużenia na dzień 30.06.2003 |
Okres spłaty (kwota przypadająca do spłaty na rok) |
|
|||||
|
2003 |
2004 |
2005 |
2006 |
2007 |
|
|||||||
|
1. |
16-08-1999 |
77/99/I/OL |
BOŚ S.A. w Warszawie o/Olsztyn |
475 889,72
|
195.642,45 |
80 000,00 |
80 000,00 |
80 000,00 |
15 889,72 |
- |
|
|
|
2. |
31-12-2001 |
24/I/2001 |
Bank Spółdzielczy Ruciane-Nida |
700 000,00 |
346.047,55 |
232 000,00 |
114.047,55 |
-
|
- |
- |
|
|
|
3. |
04-02-2002 |
16-01-2002 |
Bank Spółdzielczy Ruciane-Nida |
800 000,00 |
700 000,00 |
200 000,00 |
200 000,00 |
200 000,00 |
200 000,00 |
|
|
|
|
4. |
07-08-2002 |
455/2002/ Wn14/OW-OK./P |
NOŚ i GW Warszawa |
2 245 000,00 (limit) |
948.530,00 |
- |
500 000,00 |
545 000,00 |
600 000,00 |
600 000,00 |
|
|
|
5. |
06-12-2001 |
19/01/W-242/OW-OK./P |
WNOŚ i GW Olsztyn |
1 300 000,00 |
1.300.000,00 |
76 470,00 |
305 880,00 |
305 880,00 |
305 880,00 |
305 890,00 |
||
|
6. |
11-09-2000 |
BI/44/2000 |
PKO B.P. S.A. Warszawa (obligacje komunalne) |
2 500 000,00 |
2 500 000,00 |
300 000,00 |
400 000,00 |
800 000,00 |
1 000 000,00 |
|
||
|
RAZEM : |
8 020 889,72 |
5.890.220,00 |
888 470,00 |
1.599.927,55 |
1 930 880,00 |
2 121 769,72 |
905 890,00 |
|
||||
Kalkulację oszczędności przeprowadzono bazując na danych w roku 2002 r. I półrocza 2003 r. Do kalkulacji przyjęto stawki obowiązujące w powyższym okresie. W ramach postępowania naprawczego finansów Gminy, przyjmuje się do realizacji działania naprawcze.
1. BIEŻĄCE DZIAŁANIA NAPRAWCZE
1) racjonalizacja zatrudnienia;
2) eliminacja nieuzasadnionych wydatków;
3) dokładna analiza zasadności, celowości i oszczędności w realizacji bieżących zadań;
4) poprawa dochodów Gminy;
5) negocjacje z wierzycielami.
2. PERSPEKTYWICZNE DZIAŁANIA NAPRAWCZE
1) reorganizacja funkcjonowania podległych jednostek;
2) poszukiwanie dodatkowych środków, mogących zasilić budżet Gminy.
Przedstawiany w poszczególnych punktach ostateczny efekt finansowy wpłynie na kształt budżetu roku 2004 i lat kolejnych.
1. Działania bieżące
1) racjonalizacja zatrudnienia
Racjonalizacja zatrudnienia polega na:
a) redukcji 3 i ½ etatu w szkołach podstawowych. Likwidacja etatu sprzątaczki w Szkole podstawowej w Rucianem-Nidzie – 20.000,00 zł, redukcja etatu pomocy kuchennej w Szkole Podstawowej nr 1 w Rucianem-Nidzie – 14.131,00 zł rocznie; Redukcja ½ etatu konserwatora w Szkole Podstawowej nr 1 w Rucianem-Nidzie – 7.593,00 zł rocznie; likwidacja 1 etatu sprzątaczki w Zespole Szkół Samorządowych – 12.092,00 zł rocznie. Likwidacja ww. etatów nie wpłynie negatywnie na funkcjonowanie powyższych szkół, ponieważ zmniejszyła się liczba dzieci korzystających ze stołówki szkolnej oraz liczba oddziałów w szkołach. Działania rozpoczęte od września 2003 r. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 53.816,00 zł.
b) W związku ze zmniejszeniem się ilości uczniów w klasach IV (5 uczniów) i V (9 uczniów) zachodziła konieczność połączenia klas IV i V w Szkole Podstawowej nr 2 w Rucianem-Nidzie Filia w Wejsunach, co w efekcie nie wpłynie na obniżenie poziomu nauczania, ponieważ łącznie w połączonej klasie będzie 14 uczniów. Z analizy statystycznej wynika, że w przyszłości te klasy nie będą liczniejsze – w efekcie likwidacja jednego oddziału 59.800,00 zł rocznie. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 59.800,00 zł.
c) Likwidacja jednego oddziału i etatu nauczycielskiego w Szkole Podstawowej w Ukcie – 53.500 zł rocznie. Likwidacja nastąpiła, podobnie jak w poprzednim przypadku, w związku z malejącą liczbą uczniów w roku 2003 i latach następnych i podobnie nie wpłynie to na pogorszenie lub obniżenie poziomu nauczania. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy–oszczędności 53.500,00 zł
d) Zmniejszenie zajęć bibliotecznych o 10 godzin w Szkole Podstawowej w Ukcie- 8.000,00 zł rocznie. Działania rozpoczęte We wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 8.00,00 zł.
e) Rezygnacja z oddzielnych godzin w oddziałach IV i V klasy w Szkole Podstawowej w Ukcie Filia w Wojnowie – 14.000,00 zł rocznie; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco.Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 14.000,00 zł.
f) Zmniejszenie o 1 ½ etatu wychowawców świetlicy w Zespole Szkół Samorządowych w Rucianem-Nidzie – 34.920,00 zł rocznie Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 34.920,00 zł .
g) zmniejszenie o 1/2 etatu w bibliotece bibliotece Szkole Podstawowej Nr 1 w Rucianem-Nidzie – 27.950,00 zł; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 27.950,00 zł.
h) Likwidacja podziału na grupy wychowania fizycznego i języków w Szkole Podstawowej Nr 2 w Rucianem-Nidzi 6.000,00 rocznie; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 6.000,00 zł.
i) Likwidacja podziału na grupy wychowania fizycznego i języków w Szkole Podstawowej w Ukcie – 14.000,00 zł rocznie. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 14.000,00 zł.
j) W miejsce nauczycieli minowanych i dyplomowanych (którzy odeszli z pracy z dniem 01 września 2003 r. )- zatrudniono stażystów i nauczycieli kontraktowych – 13.176,00 zł rocznie; Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 13.176,00 zł
k) Racjonalizacja zatrudnienia w Zespole Obsługi Ekonomicznej Szkół i Przedszkoli w Rucianem-Nidzie. Zadania zespołu przejmą w 2005 r. szkoły podstawowe. Działania rozpoczęte będą w 2004 r. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 180.000,00 zł.
Ostateczny rzeczywisty efekt finansowy – oszczędności, czyli zmniejszenie wydatków o kwotę 465.162,00 zł rocznie.
2) eliminacja nieuzasadnionych wydatków
a) Przeniesienie Informacji Turystycznej na sezon zimowy do budynku Urzędu Miasta i Gminy – oszczędności w postaci opłat za energię cieplną, energię elektryczną i zużycie wody oraz utrzymanie obiektu - 8.000,00 zł za sezon zimowy. Działania rozpoczęte w październiku 2003 r. – realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 8.000,00 zł.
b) Racjonalne zużycie energii elektrycznej i opału poprzez docieplenie budynku Urzędu i wymianę okien – nakłady na modernizację w 2004 r. – 30.000,00 zł, a efekt oszczędnościowy w 2004 r. i latach następnych – 15.000,00 rocznie. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 15.000,00 zł.
c) Racjonalne zużycie energii elektrycznej na terenie miasta i gminy Ruciane-Nida poprzez wykonanie modernizacji (zmiana zwykłych lamp na oprawy energooszczędne – gmina od 3 lat posiada projekt na modernizację). Nakłady finansowe do poniesienia – 150.000,00 zł, a ostateczny efekt finansowy – oszczędnościowy – 150.000,00 zł rocznie;
d) Wprowadzenie limitów na telefony komórkowe i stacjonarne – 8.000,00 zł rocznie; Działania rozpoczęte w październiku 2003 r. realizowane na bieżąco. Ostateczny efekt finansowy – oszczędności 8.000,00 zł.
Ostateczny efekt finansowy, który spowoduje zmniejszenie wydatków o kwotę 181.000,00 zł. rocznie.
ŁĄCZNIE Z WW. WYMIENIONYCH OSZCZĘDNOŚCI NASTĄPI ZMNIEJSZENIE WYDATKÓW O KWOTĘ: 646.162,00 ZŁ.
3) Poprawa efektywności pracy i zarządzania.
Niedopuszczenie do podpisywania umów powyżej zatwierdzonego planu, rygorystyczne przestrzeganie planów finansowych, przy czym bezwzględnie realizacja jakichkolwiek zadań wymaga uzgodnienia ze Skarbnikiem Gminy i zabezpieczenia środków w budżecie Gminy. Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco.
Ostateczny efekt finansowy jest trudny do oszacowania. Można przyjąć, że oszczędności rocznie będą wynosiły 100.000,00 zł. rocznie.
4) poprawa dochodów Gminy
a) opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego miejscowości Wygrany i Wejsuny, Iznota, Piaski, Szeroki Bór, Ukta (opracowanie już rozpoczęto) dające możliwość prywatnym właścicielom zmiany sposobu użytkowania działek rolniczych na działki budowlane i zagrodowe – efekt: przy sprzedaży działek, 30% różnicy jej wartości właściciel odprowadza do budżetu gminy- szacunkowo daje kwotę: ze wsi Karwica–360 000,00 zł w przeciągu 4 lat + 336.000,00 zł z pozostałych miejscowości w przeciągu 3 lat Działania rozpoczęte we wrześniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Dochód roczny będzie wynosił 202.000,00 zł.
b) uzyskanie dodatkowych środków ze sprzedaży mienia komunalnego poprzez przejęcie gruntów od Spółki RUBES-WOOD (na zaległości podatkowe – gmina założyła hipotekę). Po podziale przejętych gruntów i ich sprzedaży możliwe są dochody rzędu 300.000,00 zł; Działania do rozpoczęcia w styczniu 2004 r. Dochód roczny będzie wynosił 300.000,00 zł.
c) opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego ul. Kowalik- zmiana przeznaczenia działek gminnych z rolnych na budownictwo letniskowe, a następnie ich sprzedaż da efekt w postaci dodatkowych dochodów w kwocie 150.000,00 zł; Działania rozpoczęte w sierpniu 2003 r. i realizowane na bieżąco. Dochód roczny będzie wynosił 150.000,00 zł.
d) poprawa efektywności gromadzenia dochodów z tytułu podatków i opłat, systematyczna, bieżąca egzekucja należności gminy. Obecnie zaległości z tytułu podatków i opłat wynoszą 5.521.476,58 zł W efekcie, po podjętych działaniach szacuje się wpływ kwoty 400.000,00 tys. zł rocznie.
OSTATECZNY EFEKT FINANSOWY POPRAWY DOCHODÓW GMINY TO KWOTA 1.052.000,00 ZŁ
5. Negocjacje z wierzycielami.
Aby skutecznie realizować restrukturyzację, gmina winna spłacić należności nie podlegające restrukturyzacji określone w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publiczno-prawnych od przedsiębiorstw. (Dz. U. Nr 155, poz. 1287).
Gmina złoży wniosek do Oddziału ZUS o restrukturyzację zobowiązań z tytułu składek ZUS stosownie do ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji, niektórych należności publiczno-prawnych od przedsiębiorstw. (Dz. U. nr 155, poz. 1287).
Ostateczna kwota zaległości wobec ZUS zostanie ustalona na dzień 30 września 2003 r.
Ostateczny efekt finansowy w przypadku podpisania umowy z ZUS wpłynie na budżet w 2005 r. nastąpi restrukturyzacja zaległych należności z tytułu składek i odsetek za zwłokę za okres od stycznia 2001 r. do czerwca 2003 r.
Działania perspektywiczne
1) reorganizacja funkcjonowania podległych jednostek
a)W zakresie gospodarki zasobami mieszkaniowymi gminy, Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej gminy do Urealnienia opłat wydzierżawionych lokali na działalność gospodarczą w taki sposób, aby pokrywały swoje koszty utrzymania (ośrodek zdrowia w Nidzie, w Ukcie, w Wejsunach, pomieszczenia byłego Domu Kultury w Nidzie, pomieszczenie w budynku przy ul. Dworcowej 8 i w Ukcie 23 (pomieszczenie po przedszkolach). Efekt oszczędnościowy (koszty – przychody z dzierżawy i najmu) to 45.655,00 zł rocznie Działania rozpoczęte w listopadzie 2003 r. i realizowane na bieżąco. Dochód roczny będzie wynosił 45.655,00 zł Redukcja 2 etatów pracowników gospodarczych w Zakładzie Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Rucianem-Nidzie – ich obowiązki przejęli pozostali pracownicy zakładu – 28.000,00 zł rocznie. W rezultacie nie wpłynie to na pogorszenie efektywności pracy ww. zakładu. Nastąpi zmniejszenie wydatków wydatków kwotę: 73.655,00 zł.
b) Podjęcie działań oszczędnościowych oraz wprowadzenie od stycznia 2003 r. wyższej taryfy cenowej na usługi świadczone przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Rucianem-Nidzie oraz zaprzestanie płacenia kar za zanieczyszczanie środowiska
