Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
Wiadomość przeniesiona do archiwum
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
Ruciane-Nida, dn. 9 stycznia 2012 r.
Nasz znak :
PNO.6220.4.11.12
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
Na podstawie art. 71 ust. 2 pkt. 2, art. 75 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227), a także § 3 ust. 1 pkt 66 lit. a, b, c oraz pkt 88 lit. e rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397), w związku z art. 104 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks Postępowania Administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku Pana Leszka Kura, OCSC Sp. z o.o., ul. Targowa 24, 03-733 Warszawa, działającego z upoważnienia inwestora – Skarb Państwa, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Maskulińskie, ul. Rybacka 1, 12-220 Ruciane-Nida, w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie małej retencji w ramach programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych w Nadleśnictwie Maskulińskie”
• obręb Ukta, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2293, 2294, 2299/1, 2302, 2305,
• obręb Iznota, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2169, 2194, 2196, 2201/1, 2210/2, 2221/1, 2224/2, 2295,
• obręb Krzyże, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 1003, 1004, 1005/1, 1006/1, 1012, 1014, 1056, 1058, 1059, 1060, 1062, 1071, 1072, 1085, 1087/1, 1087/2, 1087/3, 1087/4, 1627, 3137, 3138, 3163, 3166,
• obręb Onufryjewo, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3035,
• obręb Ruciane-Nida, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3095/19,
• obręb Szeroki Bór, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 3256, 3268, 3281, 3282, 3297, 3305, 3308, 3317, 3325, 3328, 3334, 3339, 3341, 3343, 3351, 3352, 3356, 3360,
• obręb Karwica, nr działek ew. 1110, 1121/2, 1133/2, 1134, 1143/1, 1143/4, 1146, 1162, 1173/1, 1187/1, 1187/2, 1200/1, 1200/2, 1212, 1213, 1216/1, 1216/2, 1237/2, 1257, 1258, 1259/2, 1295/2, 1627/1, 1629
po otrzymaniu pisma Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie znak WOOŚ.4240.459.2011.AB z dnia 19 grudnia 2011 r oraz opinii Warmińsko-Mazurski Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Piszu znak ZNS.9083.21.2011 z dnia 14 grudnia 2011 r.
ustalam
środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie małej retencji w ramach programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych w Nadleśnictwie Maskulińskie” i jednocześnie:
I. Określam:
1. Zgodność z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach teren planowanej inwestycji nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
2. Warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich.
1. Stosować wyłącznie technologię i materiały odpowiadające normom i posiadające atesty.
Ponadto na etapie eksploatacji przedsięwzięcia nie zachodzi potrzeba określenia dodatkowych warunków wykorzystania terenu, gdyż nie może to spowodować kolizji z cennymi wartościami przyrodniczymi.
3. Wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
Nie stawia się dodatkowych wymagań koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
4. Wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsięwzięć zaliczanych do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii.
Tego typu inwestycje nie są zaliczane do stwarzających zagrożenie wystąpienia awarii
przemysłowych.
5. Wymogi w zakresie ograniczenia transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono dotyczące transgranicznego oddziaływania na środowisko.
Z uwagi na lokalizację modernizowanego pomostu, nie zachodzi obawa transgranicznego oddziaływania na środowisko.
II. Nie stwierdzam konieczności:
1. utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania
Nie zachodzi potrzeba ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania na terenie
otaczającym omawianą inwestycję.
2. wykonania kompensacji przyrodniczej.
Nie zachodzi konieczność wykonania kompensacji przyrodniczej.
III. Nie nakładam obowiązku Pana Leszka Kura przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę.
IV. Charakterystykę całego przedsięwzięcia stanowi załącznik Nr 1 do decyzji.
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia 18.10.2011 r. (data wpływu) Pan Leszek Kur wystąpił o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia, polegającego na budowie małej retencji w ramach programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych w Nadleśnictwie Maskulińskie” wraz z kartą informacyjną przedsięwzięcia oraz poświadczoną przez właściwy organ kopią mapy ewidencyjnej obejmującej przewidziane tereny, na których planowana jest realizacja przedsięwzięcia wraz ze wskazanymi terenami, na które będzie ono oddziaływać.
Z danych zawartych w dostarczonych materiałach wynikało, iż planowana inwestycja, zgodnie z §3 ust. 1 pkt 66 lit. a, b, c oraz pkt 88 lit. e rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397) kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, może być wymagane. Po stwierdzeniu spełnienia wymogów ustawowych wniosek inwestora wraz ze stosowną dokumentacją przesłano do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie oraz Warmińsko-Mazurskiego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Piszu, celem wydania opinii, czy dla planowanego przedsięwzięcia istnieje konieczność sporządzenia oceny oddziaływania na środowisko.
Planowane przedsięwzięcie realizowane będzie w Nadleśnictwie Maskulińskie, gmina Ruciane-Nida w obszarze:
• obręb Ukta, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2293, 2294, 2299/1, 2302, 2305,
• obręb Iznota, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2169, 2194, 2196, 2201/1, 2210/2, 2221/1, 2224/2, 2295,
• obręb Krzyże, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 1003, 1004, 1005/1, 1006/1, 1012, 1014, 1056, 1058, 1059, 1060, 1062, 1071, 1072, 1085, 1087/1, 1087/2, 1087/3, 1087/4, 1627, 3137, 3138, 3163, 3166,
• obręb Onufryjewo, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3035,
• obręb Ruciane-Nida, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3095/19,
• obręb Szeroki Bór, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 3256, 3268, 3281, 3282, 3297, 3305, 3308, 3317, 3325, 3328, 3334, 3339, 3341, 3343, 3351, 3352, 3356, 3360,
• obręb Karwica, nr działek ew. 1110, 1121/2, 1133/2, 1134, 1143/1, 1143/4, 1146, 1162, 1173/1, 1187/1, 1187/2, 1200/1, 1200/2, 1212, 1213, 1216/1, 1216/2, 1237/2, 1257, 1258, 1259/2, 1295/2, 1627/1, 1629
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie, pismem z dnia 5.12.2011 r. znak: WOOŚ.4240.459.2011.AB, wezwał inwestora do uzupełnienia karty informacyjnej przedsięwzięcia o informacje niezbędne do wydania właściwej merytorycznie opinii co do konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Dokumentację uzupełniono w dniu 15.12.2011 r. (data wpływu do RDOŚ w Olsztynie).
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie pismem WOOŚ.4240.459.2011.AB z dnia 19 grudnia 2011 r po przeanalizowaniu załączonej karty informacyjnej przedsięwzięcia oraz uwzględnieniu łącznych uwarunkowań określonych w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, a w szczególności rodzaju, charakteru, usytuowania oraz skali możliwego oddziaływania przedsięwzięcia stwierdził, że realizacja planowanego przedsięwzięcia nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na środowisko.
Realizacja przedsięwzięcia nie zagraża funkcjonowaniu siedlisk i gatunków, dla których ustanowiono formy ochrony przyrody. Przedsięwzięcie nie stanowi zagrożenia dla funkcjonowania i spójności obszarów Natura 2000 oraz pozostałych obszarów chronionych zlokalizowanych na terenie nadleśnictwa. Dzięki inwestycji poprawie ulegną warunki hydrologiczne na większym obszarze, stąd inwestycja będzie korzystnie oddziaływać na pozostałe siedliska w sąsiednich kompleksach leśnych. W wyniku realizacji inwestycji przewiduje się podniesienie lustra zwierciadła wód podziemnych, co wpłynie korzystnie na stan siedlisk, przeciwdziałać będzie eutrofizacji i zanikaniu śródleśnych zbiorników wodnych. Inwestycja wpłynie korzystnie na drzewostany na obszarach sąsiadujących. Wszystkie zabiegi przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności omawianego obszaru dla wielu gatunków zwierząt m.in. płazów, gadów.
Tereny, na których realizowane będzie planowane przedsięwzięcie nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Prowadzone prace będą polegały na budowie 115 obiektów: progów z narzutu kamiennego (41 szt.), progów z bystrotokiem (4szt.), przetasowań ziemnych z nieregulowanym poziomem piętrzenia (poniżej 0,99 m), zastawek drewnianych z regulowanym poziomem piętrzenia do 0,7 m, podwyższeń drogi, przepustów pod drogami leśnymi, grobli, stawów ziemnych dla żółwi błotnych. Część prac będzie związana z zasypywaniem lub wypłycaniem rowów. Powyższe obiekty zlokalizowane będą w 21 ostojach: Torfowisko Kadzidłowo, Krutynia Dolna, Jezioro Jaśkowskie, Torfowisko Nida, Torfowisko Wejsuny, Jezioro Chudek, Uroczysko Nida-Polfa, Jezioro Masłe Ruciańskie, Jezioro Oko, Torfowisko Zamordeje, Uroczysko Trzciny, Uroczysko Kliczany, Uroczysko Bazyjka, Uroczysko Pranie, Jezioro Wesołek, Uroczysko Łazarz, Uroczysko Jeleń, Rzeka Ruczaj, Uroczysko Przebródź, Uroczysko Borek, Rzeka Rudna III. W/w ostoje położone są na gruntach leśnictw: Czapla, Gąsior, Ukta, Guzianka, Wejsuny, Ruciane, Dębowo, Krzyże, Ruczaj, Borek i Zaroślak we wspomnianym Nadleśnictwie Maskulińskie. Są to tereny Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Mazurskie”. W centralnej części obszaru znajduje się system jezior Bełdany-Guzianka-Nidzkie. Obszar oddziaływania planowanych do budowy obiektów obejmuje dwa zwarte kompleksy leśne Puszczy Piskiej o łącznej powierzchni ok. 473 ha. Wszystkie obiekty zlokalizowane są na terenie gminy Ruciane-Nida, w powiecie piskim.
Powyższe obszary pokryte są siecią rowów melioracyjnych oraz urządzeń drenarskich budowanych jeszcze przed II wojną światową. Prowadzone w tym okresie, na ogromną skalę, prace melioracyjne spowodowały, że obecnie proces odkładania torfu w wielu miejscach uległ całkowitemu zatrzymaniu. W wyniku drenażu i postępującego osuszania zanikają dystroficzne jeziorka, następuje murszenie torfów i zaznacza się coraz to silniejsza inwazja zbiorowisk nitrofilnych, brzozy oraz wierzby kosztem gatunków charakterystycznych dla runa obszarów podmokłych. Projektowane obiekty budowane będą na istniejących rowach melioracyjnych, które służą odwadnianiu terenów leśnych oraz na rzekach Rudna i Ruczaj. Projektując powyższe piętrzenia założono, że ich przepływ biologiczny nie zostanie naruszony.
Budowa systemu małej retencji przyczyni się do podniesienia poziomu wody, poprawią się warunki hydrologiczne siedliskowe. Budowa progów, brodów, bystrotoków i zastawek spowolni spływ i zatrzyma wodę na obszarze leśnym oraz w siedliskach bagiennych. Wskutek zastosowania zastawek zostaną odtworzone odpowiednie warunki wodne w miejscach występowania torfowisk. Odtworzone zostaną procesy torfotwórcze, nastąpi renaturyzacja torfowisk wysokich poprzez zatrzymanie procesów mineralizacji torfów. Planowane prace przyczynią się do powstania nowych płatów torfowców oraz rekolonizację roślinności typowej dla ich runa: Bagna, wełnianki, żurawiny itd. Budowa stawów dla żółwi błotnych zapewni ochronę i utworzenie mejsc ich bytowania, co dotyczy również pozostałych gadów oraz płazów. Realizacja przedsięwzięcia poprzez podniesienie poziomu wód gruntowych wpłynie korzystnie na kondycję drzewostanów w kompleksach leśnych objętych projektem. Zapobiegnie również inwazji kornika drukarza oraz zamieraniu drzewostanów na skutek przesuszenia. Ponadto, woda przepływająca przez urządzenia piętrzące będzie napowietrzana, co wpłynie korzystnie na rozwój flory i fauny wodnej.
W ramach prac budowlanych planuje się prace porządkowe w rejonie istniejących rowów śródleśnych, które polegać będą na wycince zakrzaczeń o powierzchni ok. 1830 m2 jedynie w miejscach posadowienia urządzeń piętrzących. Pozyskany z wycinki krzewów materiał, zostanie wykorzystany na terenie nadleśnictwa w ramach prowadzenia gospodarki leśnej. Grunt pochodzący z wykopów wykorzystany zostanie na miejscu budowy, m.in. do formowania skarp. Realizacja planowanego przedsięwzięcia nie będzie wiązała się z wycinką drzew.
Do wykonania urządzeń wykorzystane zostaną jedynie materiały naturalne, takie jak kamienie i drewno. Progi wykonane zostaną w formie narzutu kamiennego, część z nich zostanie dodatkowo zaopatrzona w bystrotoki. Zastawki wykonane zostaną z desek dębowych. Wloty i wyloty wokół progów i zastawek zostaną zabezpieczone narzutem kamiennym. Wysokość piętrzeń nie będzie stanowić ograniczenia dla utrzymania migracji organizmów wodnych. W miejscach, gdzie ciągłość szlaków drogowych mogłaby ulec zniszczeniu przy podniesieniu się poziomu wód, zaplanowano budowę podwyższeń dróg oraz przepustów.
Do prac ziemnych wykorzystana zostanie koparko-ładowarka niewielkiego gabarytu z ramieniem o dalekim zasięgu, dzięki czemu nie będzie potrzeby częstego jej przemieszczania. Trasy dojazdowe dla sprzętu i samochodów transportowych zostaną wyznaczone w oparciu o istniejące szlaki leśne. W celu umożliwienia dojazdu do budowanych obiektów wykonane zostaną podesty drewniane zabezpieczające runo oraz podszyt. Na trasie przejazdu sprzętu budowlanego na drzewa nałożone zostaną opaski ochronne. W miejscach trudno dostępnych o dużym zwarciu podszytu transport materiałów będzie odbywał się bez udziału sprzętu. Po zakończeniu prac teren zostanie uporządkowany.
Etap realizacji planowanego przedsięwzięcia wiązał się będzie z emisją hałasu oraz zanieczyszczeń do powietrza, których źródłem będą samochody, maszyny i urządzenia wykorzystywane przy pracach budowlanych. Jednakże, zasięg tych uciążliwości ograniczy się do najbliższego otoczenia, a emisja hałasu i substancji zanieczyszczających w okresie realizacji przedsięwzięcia będzie miała charakter krótkoterminowy i ustanie wraz z zakończeniem prac budowlanych.
Odpady powstałe na etapie budowlanym gromadzone będą w specjalnie do tego przygotowanych pojemnikach, po czym usunięte zostaną z placu budowy po zakończeniu prac. Ścieki bytowe gromadzone będą w szczelnych zbiornikach. Odbiorem nieczystości płynnych i odpadów stałych zajmie się specjalistyczna firma.
Planowane przedsięwzięcie położone jest na Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków „Puszcza Piska” (kod obszaru: PLB280008) oraz obszarze o znaczeniu dla Wspólnoty „Ostoja Piska” (kod obszaru: PLB280048). Zagrożeniem dla tych obszarów jest m.in. zanieczyszczenie i eutrofizacja wód oraz naturalna sukcesja roślinności. Realizacja przedmiotowego projektu wpisuje się w zabiegi przeciwdziałające postępującej eutrofizacji oraz postępującemu osuszaniu obszarów leśnych. Budowa małej retencji zrewitalizuje obszary śródleśnych mokradeł i torfowisk oraz zatrzyma inwazję zarośli wierzby i brzozy. Część terenu objętego wnioskiem zlokalizowany jest w Mazurskim Parku Krajobrazowym, w Obszarze Chronionego Krajobrazu Puszczy i Jezior Piskich oraz w rezerwatach przyrody „Krutynia” i „Jezioro Nidzkie”. Realizacja inwestycji nie jest sprzeczna z działaniami podjętymi w celu ochrony przyrody w rezerwacie „Krutynia”, gdyż żaden z obiektów nie zostanie posadowiony w korycie rz. Krutynia, a ich lokalizacja na innych ciekach nie będzie miała wpływu na reżim rzeki . Budowa systemu obiektów małej retencji korzystnie wpłynie na nawilgocenie obszarów sąsiadujących z doliną Krutyni. Wprowadzenie obiektów małej retencji w rezerwacie „Jezioro Nidzkie” nie wpłynie na kształtowanie zasobów jeziora Nidzkiego.
Ponieważ część obiektów realizowana będzie w w/w rezerwatach, inwestor zobligowany będzie do uzyskania zezwolenia na odstępstwa od zakazów, o których mowa w art. 15 ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r., Nr 150, 1220 ze zm.). Biorąc pod uwagę fakt, że realizacja obiektów małej retencji wpisuje się w zakres działań związanych z ochroną przyrody, zezwolenie takie zgodnie z art. 15 ust. 4 pkt. 1 w/w ustawy, wydaje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska.
Ze względu na możliwą kolizję inwestycji ze stanowiskami gatunków chronionych roślin, tj. kruszyny pospolitej, bagna zwyczajnego, widłaka jałowcowatego i widłaka wrońca, może wystąpić konieczność ich usunięcia. W związku z powyższym niezbędnym będzie uzyskanie zgody na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 51 ust. 1 wspomnianej ustawy o ochronie przyrody, odpowiednio Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie na zniszczenie siedlisk w/w gatunków, na zniszczenie osobników kruszyny pospolitej oraz Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na zniszczenie osobników bagna zwyczajnego, widłaka jałowcowatego oraz widłaka wrońca. W celu ochrony występujących w sąsiedztwie prac gatunków chronionych, przed rozpoczęciem robót, specjalista nadleśnictwa dokona oględzin w celu zabezpieczenia ich przed uszkodzeniami.
Na planowane wprowadzenie żółwia błotnego do zaprojektowanych stawów ziemnych, inwestor będzie zobligowany do uzyskania zezwolenia na przemieszczenie gatunku chronionego Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie.
Z informacji przedstawionych w uzupełnieniu do KIP wynika, że w rzekach Rudnej i Ruczaj, w miejscach planowanych do budowy obiektów, ryby występują okresowo i jedynie przy wysokich stanach wody. W celu zminimalizowania negatywnych oddziaływań na występującą w tych ciekach ichtiofaunę, prace budowlane będą prowadzone przy niskich stanach wody. Wykonane obiekty o piętrzeniu poniżej 1m nie powinny stanowić znaczącej przeszkody w migracji organizmów wodnych.
Warmińsko-Mazurski Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Piszu pismem znak ZNS.9083.21.2011 z dnia 14 grudnia 2011 r. wydał opinię sanitarną stwierdzającą, że dla planowanego przedsięwzięcia nie jest zasadne przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko.
Analizując wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wraz z kartą informacyjną przedsięwzięcia pod kątem uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko stwierdzono ponadto, że nie jest ono zlokalizowane na obszarach wodno-błotnych czy innych obszarach o płytkim zaleganiu wód podziemnych, obszarach wybrzeży, obszarach górskich lub leśnych. Teren inwestycji nie leży również w zasięgu stref ochronnych ujęć wód i obszarach ochronnych zbiorników wód śródlądowych. W obrębie planowanego przedsięwzięcia nie stwierdzono obszarów o szczególnych walorach historycznych, kulturowych lub archeologicznych. Z uwagi na rodzaj przedsięwzięcia, oddziaływania będą miały zasięg lokalny (bez ryzyka transgranicznych oddziaływań) i nie spowodują istotnych zmian w środowisku, jak również nie powinny wpłynąć negatywnie na istniejące walory krajobrazowe.
Dnia 27 grudnia 2011 r. Burmistrz Miasta i Gminy Ruciane-Nida wydał postanowienie znak PNO.6220.4.11 o braku konieczności przeprowadzania oceny oddziaływania przedmiotowego przedsięwzięcia na środowisko.
Zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) zapewniono możliwość udziału społeczeństwa w toczącym się postępowaniu. Na podstawie art. 10 § 1 Kpa organ prowadzący postępowanie zapewnił stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwił wypowiedzenie się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia oraz fakt, że na żadnym z etapów nie wniesiono uwag do toczącego się postępowania o wydanie przedmiotowej decyzji, stwierdzono jak w sentencji.
Uwzględniając brak znaczącego wpływu inwestycji na środowisko i obszar Natura 2000 określono środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedmiotowego przedsięwzięcia.
W związku z powyższym postanowiono orzec jak w sentencji.
Pouczenie
Zgodnie z art. 72 ust 3 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dołącza się do wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub wniosku o pozwolenie na budowę. Wniosek ten powinien być złożony nie później niż przed upływem czterech lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna.
Od niniejszej decyzji stronom przysługuje prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie za pośrednictwem Burmistrza Miasta i Gminy Ruciane-Nida w terminie 14 dni od daty jej otrzymania.
Otrzymują:
1. Leszek Kur
2. Nadleśnictwo Maskulińskie
3. BIP + tablica urzędowa UMiG
4. a/a
Do wiadomości:
1. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska
2. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
3. Starostwo Powiatowe w Piszu
Wydział Ochrony Środowiska
Sporządził:
Julita Małż
Załącznik Nr 1 do decyzji nr PNO.6220.4.11.12
o uwarunkowaniach środowiskowych
z dnia 9 stycznia 2011 r.
Ogólna charakterystyka przedsięwzięcia
Przedsięwzięcie polega na budowie obiektów Małej Retencji: progów (z narzutu kamiennego); progów z bystrotokiem, przetasowań ziemnych z nieregulowanym poziomem piętrzenia (poniżej 0,99 m); zastawek drewnianych z regulowanym poziomem piętrzenia do 0,7 m; stawów ziemnych dla żółwi błotnych; przepustów pod drogami leśnymi; podwyższeń drogi; grobli; oraz prac związanych z zasypywaniem lub wypłyceniem rowów. Łącznie jest 115 obiektów, zlokalizowanych w 21 ostojach: I. Torfowisko Kadzidłowo, II Krutynia Dolna, III. Jezioro Jaśkowskie, IV. Torfowisko Nida, V. Torfowisko Wejsuny, VII. Jezioro Chudek, VIII. Uroczysko Nida-Polfa, IX. Jezioro Małse Ruciańskie, X. Jezioro Oko, XI. Torfowisko Zamordeje, XII. Uroczysko Trzciny, XIII. Uroczysko Kliczany, XIV. Uroczysko Bazyjka, XV. Uroczysko Pranie, XVI. Jezioro Wesołek, XVII. Uroczysko Łazarz, XVIII. Uroczysko Jeleń, XIX. Rzeka Ruczaj, XX. Uroczysko Przebródź, XXI. Uroczysko Borek, XXII. Rzeka Rudna III. Ostoje to położone są w Nadleśnictwie Maskulińskie, w lennictwach: Czapla, Gąsior, Ukta, Guzianka, Wejsuny, Ruciane, Dębowo, Krzyże, Ruczaj, Borek i Zaroślak. Część obiektów znajduje się na obszarze Mazurskiego Parku Krajobrazowego a ich lokalizacja i charakter zostały omówione i zatwierdzone przez przedstawicieli mazurskiego Parku Krajobrazowego. Opisywane obiekty były ponadto konsultowane z Polskim Towarzystwem Ochrony Ptaków.
Projektowane obiekty zbudowane zostaną na istniejących rowach melioracyjnych, które służą odwadnianiu terenów leśnych oraz ciekach, łączących systemy jezior a także na uregulowanych rzekach Rudna i Ruczaj. Projektując piętrzenia na naturalnych ciekach wodnych oraz na stałych i okresowych ciekach łączących systemy jezior (Bełdany, Nidzkie i Guzianka) przyjęto założenie, że ich przepływ biologiczny nie zostanie naruszony. Parametry obiektów piętrzących dobrano w taki sposób, aby uzyskany poziom piętrzenia odpowiadał poziomowi występującemu na tych obszarach naturalnie w okresie wczesnowiosennym. Nie zostaną zalane większe obszary niż ma to miejsce w okresie największych wezbrań. Dodatkowo wykonane zostaną prace demontażu starych obiektów drenarskich, które przyczyniają się obecnie do degradacji obszarów wilgotnych łąk. Budowa systemu Małej Retencji spowoduje podniesienie poziomu wody powierzchniowej oraz gruntowej, poprawę warunków hydrologicznych i siedliskowych. Przywrócone zostaną właściwe stosunki wodne, na terenach zdegradowanych w wyniku wykonanych w przeszłości prac melioracyjnych i drenarskich na wskazanym obszarze Nadleśnictwa, w obrębach leśnych Mikołajki, Ruciane i Maskulińskie.
Teren inwestycji zlokalizowany jest w centralnej części Nadleśnictwa Maskulińskie, stanowi on obszar gminy Ruciane-Nida. Rozciąga się pomiędzy wsią Iznota (na północy) a Karwicą i cisiną (na południu). W centralnej części tego obszaru znajduje się system jezior Bełdany-Guzianka-Nidzkie. Są to tereny Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Mazurskie” i obszar Mazurskiego Parku Krajobrazowego (w północnej części omawianego obszaru inwestycji). Obszar łącznego oddziaływania wszystkich projektowanych obiektów wynosi ok. 473 ha. Wszystkie obiekty znajdują się na terenie gminy Ruciane-Nida, w powiecie Pisz w województwie warmińsko-mazurskim.
Planowane przedsięwzięcie wynika z ogólnego programu Małej Retencji: Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych i ma na celu zwiększenie zasobów wodnych Nadleśnictwa. Program Małej Retencji jest programem, który obejmuje swoim zasięgiem całą Polskę, ma na celu przeciwdziałanie powodziom i suszom w skali lokalnej, co przyczyni się do złagodzenia tych zjawisk w skali całego. Program Małej Retencji jest dofinansowany przez Unię Europejską w ramach programu Infrastruktura i Środowisko z Funduszu Spójności.
Projektowane prace, planowane do realizacji w ramach zadań 01-16-14 ÷ 01-16-35 oprócz 01-16-19, w obrębach leśnych Mikołajki, Ruciane, Maskulińskie, w leśnictwach Czapla, Gąsior, Ukta, Guzianka, Wejsuny, Ruciane, Dębowo, Krzyże, Ruczaj, Borek i Zaroślak polegać będą na budowie łącznie 115 obiektów w tym:
Tab.1. Inwentaryzacja obiektów Małej Retencji planowanych do realizacji w gminie Ruciane-Nida
Obiekt Ilość Łącznie 115 obiektów
próg-narzut kamienny 41
próg-bystrotok 4
zastawka dębowa 16
zastawka, podniesienie drogi z przepustem 1
przetamowanie ziemne, zasypanie rowu 2
grobla 2
grobla-podwyższenie drogi , bród 10
staw ziemny dla płazów 39
Obszar oddziaływania całej inwestycji obejmuje dwa zwarte kompleksy leśne Puszczy Piskiej, o łącznej powierzchni ok. 473 ha. Pierwszy kompleks znajduje się w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego, jest to teren na północny-wschód od Rucianego-Nidy, do ujścia Krutyni do połączenia jezior Mikołajskiego, Śniardwy i Bełdany. Drugi zwarty kompleks rozciąga się na południe od linii kolejowej Świętajno-Pisz do terenów rolniczych wsi Ciesina i Hejdyk na południu.
Tereny te znajdują się w zlewiskach jezior polodowcowych oraz łączących je naturalnych cieków. Wody z obszaru ostoi V. Torfowiska Wejsuny odprowadzane są do Jeziora Śniardwy. Obszar ostoi III. Jezioro Jaśkowskie należą do zlewni Jeziora Bełdany, natomiast ostoje IV, VII-XVI położone są w zlewni Jeziora Nidzkiego. Ostoje I. Torfowisko Kadzidłowo oraz II. Krutynia Dolna leżą w zlewisku rzeki Krutyni, woda z obszaru ostoi XVII-XX odprowadzana jest do rzeki Ruczaj. Ostoja XXI. Uroczysko Borek znajduje się w zlewni rzeki Turośl, natomiast Ostoja XXII. Rzeka Rudna w zlewisku rzeki Rudnej, prawego dopływu rzeki Turośń. System jezior oraz rzek Krutynia, Ruczaj, Turośl i Rudna położony jest w zlewisku rzeki Pisy, która jest prawym dopływem rzeki Narwi, prawego dopływu Wisły.
Obszar kompleksów leśnych pokryty jest siecią rowów melioracyjnych oraz urządzeń drenarskich, zainstalowanych jeszcze przez II wojną światową. W okresie tym prace melioracyjne prowadzone były na ogromną skalę. Wszystkie miejsca o płytkim występowaniu zwierciadła wód podziemnych zostały zdrenowane. Często rowy kopano również przez lokalne wzniesienia terenu, dodatkowo zakładając dreny w podłożu koryta rowów. Dreny zainstalowane są na głębokościach do ok. 2 metrów. Niestety mapy melioracyjne sprzed 1945 r. nie są dostępne, co utrudnia rozpoznanie terenowe i prace rekultywacyjne. W konsekwencji prowadzonych prac melioracyjnych na opisywanym obszarze tylko częściowo zachowały się okresowe mokradła, charakterystyczne dla obszarów młodoglacjalnych. Prace melioracyjne doprowadziły do obniżenia poziomu wody w małych śródleśnych jeziorkach, np. J. Jaśkowskie, J. Wesołek itd. Taka gospodarka doprowadziła również do osuszenia wielu cennych obszarów torfowiskowych, charakterystycznych dla krajobrazów młodoglacjalnych. Obecnie proces odkładania torfu w wielu miejscach uległ całkowitemu zatrzymaniu, obserwuje się proces murszenia torfów. Zabiegi melioracyjne (osuszanie terenów) kontynuowane były przez ok. 70 lat, co doprowadziło do całkowitych zmian w pierwotnych ekosystemach Puszczy Piskiej. Często, choć mapy glebowe sugerują obecność torfów w podłożu, badania geologiczne nie potwierdzają ich występowania.
Na terenach leśnych największym problemem jest obecnie deficyt wody. Po roztopach wiosennych woda szybko odpływa rowami z obszaru leśnego. Rozlewiska, jakie niegdyś utrzymywały się w okresie letnim, dodatkowo uwarunkowane dopływem wód opadowych obecnie nie występują. System drenarskie nadal skutecznie odprowadzają wodę z tych obszarów. W okresach suchych obserwuje się zanik przepływu również w rowach melioracyjnych. Wizja lokalna w terenie wykazała, że istniejące rowy są w bardzo złym stanie, część z nich uległa istotnemu zamuleniu i nawet w okresie większych wezbrań (roztopy śniegu czy nawalne deszcze) nie prowadzą one wody.
W części kompleksów objętej niniejszym opracowaniem występują płaty silniej nawilgoconych gleb oraz siedliska, które mimo prowadzonych zabiegów zachowały swój charakter siedlisk wodno-błotnych. Niestety w wyniku ciągłego drenażu wód z tych obszarów i postępującego osuszania ulegają one zniszczeniu – znikają dystroficzne jeziorka, następuje murszenie torfów oraz zaznacza się coraz silniejsza inwazja brzozy i wierzby oraz zbiorowisk nitrofilnych, kosztem charakterystycznych gatunków dla runa obszarów podmokłych.
Obserwuje się ujemny bilans wodny na całym opisywanym obszarze leśnym. Prace prowadzone na rowach: budowa progów, brodów, bystrotoków i zastawek mają na celu spowolnienie spływu i zatrzymanie wód na obszarze leśnym i w siedliskach bagiennych. Woda przepływająca przez urządzenia piętrzące będzie podlegała napowietrzeniu, co będzie korzystnie wpływać na rozwój flory i fauny wodnej. W przypadku siedlisk hydrogenicznych – olsów i łęgów nastąpi poprawa warunków siedliskowych. Wydłużenie czasu trwania wiosennych rozlewisk (po zatrzymaniu wody powyżej urządzenia piętrzącego) doprowadzi do wykształcenia runa charakterystycznego dla tego typu zbiorowisk (udział turzyc i kosaćca) w miejscu dominujących obecnie zbiorowisk nitrofilnych. Odpowiednie warunki wodne zostaną odtworzone w miejscach występowania torfowisk w skutek zastosowania zastawek dębowych. Nastąpi renaturyzacja torfowisk wysokich, poprzez zatrzymanie procesów mineralizacji torfów. Odtworzone zostaną procesy torfotwórcze, przewiduje się powstanie nowych płatów torfowców oraz rekolonizację roślinności typowej dla runa: bagna, wełnianki, żurawiny itd. Zapewnienie miejsca (stawy ziemne) do bytowania doprowadzi do wzrostu liczebności i przeżywalności płazów i gadów tego obszaru. Planowane jest wprowadzenie żółwia błotnego na te tereny, budowa systemu stawów ziemnych zagwarantuje możliwość przetrwania oraz wzrostu populacji tego gada po jego reintrodukcji.
Realizacja budowy obiektów Małej Retencji (MR) poza ochroną siedlisk ma się również przyczynić do podniesienia poziomu wód gruntowych na tym obszarze oraz w konsekwencji wpłynąć korzystnie na kondycję drzewostanów (większe przyrosty oraz zapobiegać będzie m.in. inwazji kornika drukarza oraz zamieraniu drzewostanów w skutek przesuszenia) w omawianych kompleksach leśnych.
W ramach prac budowlanych planuje się prace porządkowe na istniejących rowach śródleśnych. Będą one polegać na wycince zakrzaczeń jedynie w miejscu posadowienia urządzenia piętrzącego. Ze względu na lokalizację obiektów nie przewiduje się wyniki żadnych drzew. W wyniku przeprowadzonej wycinki krzewów nie będą powstawały odpady w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.). Materiał pozyskany z wycinki krzewów zostanie wykorzystany na terenie Nadleśnictwa w ramach prowadzenia gospodarki leśnej.
Przewiduje się, że wydobyty urobek wykorzystany będzie na miejscu budowy. Nie przewiduje się badania zanieczyszczenia gruntu. Tereny, na których planowane jest przedsięwzięcie, znajdują się na terenach śródleśnych, z dala od siedzib ludzkich i szlaków komunikacyjnych. Stwierdzono, że nie występuje zagrożenie, aby wydobywany grunt był zanieczyszczony przez człowieka, spaliny samochodów, zakłady przemysłowe ani gospodarkę rolną. W miejscach planowanych przedsięwzięć nie znajdują się nielegalne wysypiska śmieci ani gruzu, nie ma zrzutów ścieków bytowych ani przemysłowych. Dobry stan zdrowotny lasu oraz różnorodność gatunków (zarówno flory jak i fauny, w tym gatunków chronionych) występujących w otaczających projektowane obiekty siedliskach świadczy o braku zanieczyszczeń gruntu i wody w tych miejscach. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, klasyfikuje się rodzaj gruntów, na których planowane jest przedsięwzięcie do grupy B – grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzaczone. Ze względu na lokalizację obiektów oraz dobry stan środowiska naturalnego w miejscach planowanych obiektów przewiduje się, że wydobywane grunty i osady denne używane w pracach ziemnych (formowaniu skarp) będą spełniać kryteria dopuszczalnych wartości stężeń wskazanych w załączniku do Rozporządzenia w zakresie metali, zanieczyszczeń nieorganicznych, węglowodorów, węglowodorów chlorowanych, środków ochrony roślin oraz pozostałych zanieczyszczeń.
Prace wynikające z budowy progów, zastawek, brodów i bystrotoków obejmować będą uformowanie wlotu i wylotu wraz z umocnieniem w postaci narzutu kamiennego. W miejscu projektowanych zastawek rowy przegrodzone zostaną deskami dębowymi. Wielkość piętrzenia nie będzie przekraczać 0,99 m (progi) i 0,7 m (zastawki). Wysokość piętrzenia nie stanowić będzie ograniczenia dla utrzymania migracji organizmów wodnych. W miejscach projektowanych stawów dla płazów prace polegać będą na wykonaniu pogłębienia terenu i uformowanie czaszy zbiornika. W miejscach, gdzie ciągłość szlaków drogowych mogłaby ulec zniszczeniu w skutek zalania po podniesieniu się poziomu wód zaplanowano budowę podwyższeń dróg oraz przepustów.
Prawidłowe użytkowanie obiektów piętrzących (progów, brodów, bystrotoków i zastawek) nie wpłynie negatywnie na obszary położone poniżej ich posadowienia. W okresie normalnej pracy woda będzie piętrzona na wysokość poniżej 1 m (zgodnie z założeniami projektu). Przy wysokich stanach nadmiar wody będzie się przelewał przez koronę progu. W okresie niskich stanów woda retencjonowana będzie w korycie cieków i rowów oraz w gruncie, co jest podstawowym założeniem wynikającym z realizacji programu Małej Retencji. Budowa systemu Małej Retencji zagwarantuje retencjonowanie łącznie ok. 1 650 300 m3 wody na tym obszarze.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dziennik Ustaw nr 86, poz. 578) kwalifikuję się projektowane obiekty Małej Retencji (na podstawie kryteriów zawartych w Załączniku 2 Rozporządzenia) do IV klasy obiektów hydrotechnicznych.
Nasz znak :
PNO.6220.4.11.12
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
Na podstawie art. 71 ust. 2 pkt. 2, art. 75 ust. 1 pkt. 4 oraz art. 85 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227), a także § 3 ust. 1 pkt 66 lit. a, b, c oraz pkt 88 lit. e rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397), w związku z art. 104 Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks Postępowania Administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku Pana Leszka Kura, OCSC Sp. z o.o., ul. Targowa 24, 03-733 Warszawa, działającego z upoważnienia inwestora – Skarb Państwa, Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe – Nadleśnictwo Maskulińskie, ul. Rybacka 1, 12-220 Ruciane-Nida, w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie małej retencji w ramach programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych w Nadleśnictwie Maskulińskie”
• obręb Ukta, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2293, 2294, 2299/1, 2302, 2305,
• obręb Iznota, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2169, 2194, 2196, 2201/1, 2210/2, 2221/1, 2224/2, 2295,
• obręb Krzyże, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 1003, 1004, 1005/1, 1006/1, 1012, 1014, 1056, 1058, 1059, 1060, 1062, 1071, 1072, 1085, 1087/1, 1087/2, 1087/3, 1087/4, 1627, 3137, 3138, 3163, 3166,
• obręb Onufryjewo, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3035,
• obręb Ruciane-Nida, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3095/19,
• obręb Szeroki Bór, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 3256, 3268, 3281, 3282, 3297, 3305, 3308, 3317, 3325, 3328, 3334, 3339, 3341, 3343, 3351, 3352, 3356, 3360,
• obręb Karwica, nr działek ew. 1110, 1121/2, 1133/2, 1134, 1143/1, 1143/4, 1146, 1162, 1173/1, 1187/1, 1187/2, 1200/1, 1200/2, 1212, 1213, 1216/1, 1216/2, 1237/2, 1257, 1258, 1259/2, 1295/2, 1627/1, 1629
po otrzymaniu pisma Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie znak WOOŚ.4240.459.2011.AB z dnia 19 grudnia 2011 r oraz opinii Warmińsko-Mazurski Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Piszu znak ZNS.9083.21.2011 z dnia 14 grudnia 2011 r.
ustalam
środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie małej retencji w ramach programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych w Nadleśnictwie Maskulińskie” i jednocześnie:
I. Określam:
1. Zgodność z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach teren planowanej inwestycji nie jest objęty miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
2. Warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich.
1. Stosować wyłącznie technologię i materiały odpowiadające normom i posiadające atesty.
Ponadto na etapie eksploatacji przedsięwzięcia nie zachodzi potrzeba określenia dodatkowych warunków wykorzystania terenu, gdyż nie może to spowodować kolizji z cennymi wartościami przyrodniczymi.
3. Wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
Nie stawia się dodatkowych wymagań koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym.
4. Wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsięwzięć zaliczanych do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii.
Tego typu inwestycje nie są zaliczane do stwarzających zagrożenie wystąpienia awarii
przemysłowych.
5. Wymogi w zakresie ograniczenia transgranicznego oddziaływania na środowisko w odniesieniu do przedsięwzięć, dla których przeprowadzono dotyczące transgranicznego oddziaływania na środowisko.
Z uwagi na lokalizację modernizowanego pomostu, nie zachodzi obawa transgranicznego oddziaływania na środowisko.
II. Nie stwierdzam konieczności:
1. utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania
Nie zachodzi potrzeba ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania na terenie
otaczającym omawianą inwestycję.
2. wykonania kompensacji przyrodniczej.
Nie zachodzi konieczność wykonania kompensacji przyrodniczej.
III. Nie nakładam obowiązku Pana Leszka Kura przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę.
IV. Charakterystykę całego przedsięwzięcia stanowi załącznik Nr 1 do decyzji.
Uzasadnienie
Wnioskiem z dnia 18.10.2011 r. (data wpływu) Pan Leszek Kur wystąpił o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia, polegającego na budowie małej retencji w ramach programu „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych w Nadleśnictwie Maskulińskie” wraz z kartą informacyjną przedsięwzięcia oraz poświadczoną przez właściwy organ kopią mapy ewidencyjnej obejmującej przewidziane tereny, na których planowana jest realizacja przedsięwzięcia wraz ze wskazanymi terenami, na które będzie ono oddziaływać.
Z danych zawartych w dostarczonych materiałach wynikało, iż planowana inwestycja, zgodnie z §3 ust. 1 pkt 66 lit. a, b, c oraz pkt 88 lit. e rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397) kwalifikuje się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, może być wymagane. Po stwierdzeniu spełnienia wymogów ustawowych wniosek inwestora wraz ze stosowną dokumentacją przesłano do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie oraz Warmińsko-Mazurskiego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Piszu, celem wydania opinii, czy dla planowanego przedsięwzięcia istnieje konieczność sporządzenia oceny oddziaływania na środowisko.
Planowane przedsięwzięcie realizowane będzie w Nadleśnictwie Maskulińskie, gmina Ruciane-Nida w obszarze:
• obręb Ukta, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2293, 2294, 2299/1, 2302, 2305,
• obręb Iznota, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 2169, 2194, 2196, 2201/1, 2210/2, 2221/1, 2224/2, 2295,
• obręb Krzyże, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 1003, 1004, 1005/1, 1006/1, 1012, 1014, 1056, 1058, 1059, 1060, 1062, 1071, 1072, 1085, 1087/1, 1087/2, 1087/3, 1087/4, 1627, 3137, 3138, 3163, 3166,
• obręb Onufryjewo, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3035,
• obręb Ruciane-Nida, gmina Ruciane-Nida, nr działki ew. 3095/19,
• obręb Szeroki Bór, gmina Ruciane-Nida, nr działek ew. 3256, 3268, 3281, 3282, 3297, 3305, 3308, 3317, 3325, 3328, 3334, 3339, 3341, 3343, 3351, 3352, 3356, 3360,
• obręb Karwica, nr działek ew. 1110, 1121/2, 1133/2, 1134, 1143/1, 1143/4, 1146, 1162, 1173/1, 1187/1, 1187/2, 1200/1, 1200/2, 1212, 1213, 1216/1, 1216/2, 1237/2, 1257, 1258, 1259/2, 1295/2, 1627/1, 1629
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie, pismem z dnia 5.12.2011 r. znak: WOOŚ.4240.459.2011.AB, wezwał inwestora do uzupełnienia karty informacyjnej przedsięwzięcia o informacje niezbędne do wydania właściwej merytorycznie opinii co do konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Dokumentację uzupełniono w dniu 15.12.2011 r. (data wpływu do RDOŚ w Olsztynie).
Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie pismem WOOŚ.4240.459.2011.AB z dnia 19 grudnia 2011 r po przeanalizowaniu załączonej karty informacyjnej przedsięwzięcia oraz uwzględnieniu łącznych uwarunkowań określonych w art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, a w szczególności rodzaju, charakteru, usytuowania oraz skali możliwego oddziaływania przedsięwzięcia stwierdził, że realizacja planowanego przedsięwzięcia nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na środowisko.
Realizacja przedsięwzięcia nie zagraża funkcjonowaniu siedlisk i gatunków, dla których ustanowiono formy ochrony przyrody. Przedsięwzięcie nie stanowi zagrożenia dla funkcjonowania i spójności obszarów Natura 2000 oraz pozostałych obszarów chronionych zlokalizowanych na terenie nadleśnictwa. Dzięki inwestycji poprawie ulegną warunki hydrologiczne na większym obszarze, stąd inwestycja będzie korzystnie oddziaływać na pozostałe siedliska w sąsiednich kompleksach leśnych. W wyniku realizacji inwestycji przewiduje się podniesienie lustra zwierciadła wód podziemnych, co wpłynie korzystnie na stan siedlisk, przeciwdziałać będzie eutrofizacji i zanikaniu śródleśnych zbiorników wodnych. Inwestycja wpłynie korzystnie na drzewostany na obszarach sąsiadujących. Wszystkie zabiegi przyczynią się do zwiększenia atrakcyjności omawianego obszaru dla wielu gatunków zwierząt m.in. płazów, gadów.
Tereny, na których realizowane będzie planowane przedsięwzięcie nie są objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Prowadzone prace będą polegały na budowie 115 obiektów: progów z narzutu kamiennego (41 szt.), progów z bystrotokiem (4szt.), przetasowań ziemnych z nieregulowanym poziomem piętrzenia (poniżej 0,99 m), zastawek drewnianych z regulowanym poziomem piętrzenia do 0,7 m, podwyższeń drogi, przepustów pod drogami leśnymi, grobli, stawów ziemnych dla żółwi błotnych. Część prac będzie związana z zasypywaniem lub wypłycaniem rowów. Powyższe obiekty zlokalizowane będą w 21 ostojach: Torfowisko Kadzidłowo, Krutynia Dolna, Jezioro Jaśkowskie, Torfowisko Nida, Torfowisko Wejsuny, Jezioro Chudek, Uroczysko Nida-Polfa, Jezioro Masłe Ruciańskie, Jezioro Oko, Torfowisko Zamordeje, Uroczysko Trzciny, Uroczysko Kliczany, Uroczysko Bazyjka, Uroczysko Pranie, Jezioro Wesołek, Uroczysko Łazarz, Uroczysko Jeleń, Rzeka Ruczaj, Uroczysko Przebródź, Uroczysko Borek, Rzeka Rudna III. W/w ostoje położone są na gruntach leśnictw: Czapla, Gąsior, Ukta, Guzianka, Wejsuny, Ruciane, Dębowo, Krzyże, Ruczaj, Borek i Zaroślak we wspomnianym Nadleśnictwie Maskulińskie. Są to tereny Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Mazurskie”. W centralnej części obszaru znajduje się system jezior Bełdany-Guzianka-Nidzkie. Obszar oddziaływania planowanych do budowy obiektów obejmuje dwa zwarte kompleksy leśne Puszczy Piskiej o łącznej powierzchni ok. 473 ha. Wszystkie obiekty zlokalizowane są na terenie gminy Ruciane-Nida, w powiecie piskim.
Powyższe obszary pokryte są siecią rowów melioracyjnych oraz urządzeń drenarskich budowanych jeszcze przed II wojną światową. Prowadzone w tym okresie, na ogromną skalę, prace melioracyjne spowodowały, że obecnie proces odkładania torfu w wielu miejscach uległ całkowitemu zatrzymaniu. W wyniku drenażu i postępującego osuszania zanikają dystroficzne jeziorka, następuje murszenie torfów i zaznacza się coraz to silniejsza inwazja zbiorowisk nitrofilnych, brzozy oraz wierzby kosztem gatunków charakterystycznych dla runa obszarów podmokłych. Projektowane obiekty budowane będą na istniejących rowach melioracyjnych, które służą odwadnianiu terenów leśnych oraz na rzekach Rudna i Ruczaj. Projektując powyższe piętrzenia założono, że ich przepływ biologiczny nie zostanie naruszony.
Budowa systemu małej retencji przyczyni się do podniesienia poziomu wody, poprawią się warunki hydrologiczne siedliskowe. Budowa progów, brodów, bystrotoków i zastawek spowolni spływ i zatrzyma wodę na obszarze leśnym oraz w siedliskach bagiennych. Wskutek zastosowania zastawek zostaną odtworzone odpowiednie warunki wodne w miejscach występowania torfowisk. Odtworzone zostaną procesy torfotwórcze, nastąpi renaturyzacja torfowisk wysokich poprzez zatrzymanie procesów mineralizacji torfów. Planowane prace przyczynią się do powstania nowych płatów torfowców oraz rekolonizację roślinności typowej dla ich runa: Bagna, wełnianki, żurawiny itd. Budowa stawów dla żółwi błotnych zapewni ochronę i utworzenie mejsc ich bytowania, co dotyczy również pozostałych gadów oraz płazów. Realizacja przedsięwzięcia poprzez podniesienie poziomu wód gruntowych wpłynie korzystnie na kondycję drzewostanów w kompleksach leśnych objętych projektem. Zapobiegnie również inwazji kornika drukarza oraz zamieraniu drzewostanów na skutek przesuszenia. Ponadto, woda przepływająca przez urządzenia piętrzące będzie napowietrzana, co wpłynie korzystnie na rozwój flory i fauny wodnej.
W ramach prac budowlanych planuje się prace porządkowe w rejonie istniejących rowów śródleśnych, które polegać będą na wycince zakrzaczeń o powierzchni ok. 1830 m2 jedynie w miejscach posadowienia urządzeń piętrzących. Pozyskany z wycinki krzewów materiał, zostanie wykorzystany na terenie nadleśnictwa w ramach prowadzenia gospodarki leśnej. Grunt pochodzący z wykopów wykorzystany zostanie na miejscu budowy, m.in. do formowania skarp. Realizacja planowanego przedsięwzięcia nie będzie wiązała się z wycinką drzew.
Do wykonania urządzeń wykorzystane zostaną jedynie materiały naturalne, takie jak kamienie i drewno. Progi wykonane zostaną w formie narzutu kamiennego, część z nich zostanie dodatkowo zaopatrzona w bystrotoki. Zastawki wykonane zostaną z desek dębowych. Wloty i wyloty wokół progów i zastawek zostaną zabezpieczone narzutem kamiennym. Wysokość piętrzeń nie będzie stanowić ograniczenia dla utrzymania migracji organizmów wodnych. W miejscach, gdzie ciągłość szlaków drogowych mogłaby ulec zniszczeniu przy podniesieniu się poziomu wód, zaplanowano budowę podwyższeń dróg oraz przepustów.
Do prac ziemnych wykorzystana zostanie koparko-ładowarka niewielkiego gabarytu z ramieniem o dalekim zasięgu, dzięki czemu nie będzie potrzeby częstego jej przemieszczania. Trasy dojazdowe dla sprzętu i samochodów transportowych zostaną wyznaczone w oparciu o istniejące szlaki leśne. W celu umożliwienia dojazdu do budowanych obiektów wykonane zostaną podesty drewniane zabezpieczające runo oraz podszyt. Na trasie przejazdu sprzętu budowlanego na drzewa nałożone zostaną opaski ochronne. W miejscach trudno dostępnych o dużym zwarciu podszytu transport materiałów będzie odbywał się bez udziału sprzętu. Po zakończeniu prac teren zostanie uporządkowany.
Etap realizacji planowanego przedsięwzięcia wiązał się będzie z emisją hałasu oraz zanieczyszczeń do powietrza, których źródłem będą samochody, maszyny i urządzenia wykorzystywane przy pracach budowlanych. Jednakże, zasięg tych uciążliwości ograniczy się do najbliższego otoczenia, a emisja hałasu i substancji zanieczyszczających w okresie realizacji przedsięwzięcia będzie miała charakter krótkoterminowy i ustanie wraz z zakończeniem prac budowlanych.
Odpady powstałe na etapie budowlanym gromadzone będą w specjalnie do tego przygotowanych pojemnikach, po czym usunięte zostaną z placu budowy po zakończeniu prac. Ścieki bytowe gromadzone będą w szczelnych zbiornikach. Odbiorem nieczystości płynnych i odpadów stałych zajmie się specjalistyczna firma.
Planowane przedsięwzięcie położone jest na Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków „Puszcza Piska” (kod obszaru: PLB280008) oraz obszarze o znaczeniu dla Wspólnoty „Ostoja Piska” (kod obszaru: PLB280048). Zagrożeniem dla tych obszarów jest m.in. zanieczyszczenie i eutrofizacja wód oraz naturalna sukcesja roślinności. Realizacja przedmiotowego projektu wpisuje się w zabiegi przeciwdziałające postępującej eutrofizacji oraz postępującemu osuszaniu obszarów leśnych. Budowa małej retencji zrewitalizuje obszary śródleśnych mokradeł i torfowisk oraz zatrzyma inwazję zarośli wierzby i brzozy. Część terenu objętego wnioskiem zlokalizowany jest w Mazurskim Parku Krajobrazowym, w Obszarze Chronionego Krajobrazu Puszczy i Jezior Piskich oraz w rezerwatach przyrody „Krutynia” i „Jezioro Nidzkie”. Realizacja inwestycji nie jest sprzeczna z działaniami podjętymi w celu ochrony przyrody w rezerwacie „Krutynia”, gdyż żaden z obiektów nie zostanie posadowiony w korycie rz. Krutynia, a ich lokalizacja na innych ciekach nie będzie miała wpływu na reżim rzeki . Budowa systemu obiektów małej retencji korzystnie wpłynie na nawilgocenie obszarów sąsiadujących z doliną Krutyni. Wprowadzenie obiektów małej retencji w rezerwacie „Jezioro Nidzkie” nie wpłynie na kształtowanie zasobów jeziora Nidzkiego.
Ponieważ część obiektów realizowana będzie w w/w rezerwatach, inwestor zobligowany będzie do uzyskania zezwolenia na odstępstwa od zakazów, o których mowa w art. 15 ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r., Nr 150, 1220 ze zm.). Biorąc pod uwagę fakt, że realizacja obiektów małej retencji wpisuje się w zakres działań związanych z ochroną przyrody, zezwolenie takie zgodnie z art. 15 ust. 4 pkt. 1 w/w ustawy, wydaje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska.
Ze względu na możliwą kolizję inwestycji ze stanowiskami gatunków chronionych roślin, tj. kruszyny pospolitej, bagna zwyczajnego, widłaka jałowcowatego i widłaka wrońca, może wystąpić konieczność ich usunięcia. W związku z powyższym niezbędnym będzie uzyskanie zgody na odstępstwa od zakazów wymienionych w art. 51 ust. 1 wspomnianej ustawy o ochronie przyrody, odpowiednio Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie na zniszczenie siedlisk w/w gatunków, na zniszczenie osobników kruszyny pospolitej oraz Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na zniszczenie osobników bagna zwyczajnego, widłaka jałowcowatego oraz widłaka wrońca. W celu ochrony występujących w sąsiedztwie prac gatunków chronionych, przed rozpoczęciem robót, specjalista nadleśnictwa dokona oględzin w celu zabezpieczenia ich przed uszkodzeniami.
Na planowane wprowadzenie żółwia błotnego do zaprojektowanych stawów ziemnych, inwestor będzie zobligowany do uzyskania zezwolenia na przemieszczenie gatunku chronionego Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie.
Z informacji przedstawionych w uzupełnieniu do KIP wynika, że w rzekach Rudnej i Ruczaj, w miejscach planowanych do budowy obiektów, ryby występują okresowo i jedynie przy wysokich stanach wody. W celu zminimalizowania negatywnych oddziaływań na występującą w tych ciekach ichtiofaunę, prace budowlane będą prowadzone przy niskich stanach wody. Wykonane obiekty o piętrzeniu poniżej 1m nie powinny stanowić znaczącej przeszkody w migracji organizmów wodnych.
Warmińsko-Mazurski Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Piszu pismem znak ZNS.9083.21.2011 z dnia 14 grudnia 2011 r. wydał opinię sanitarną stwierdzającą, że dla planowanego przedsięwzięcia nie jest zasadne przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko.
Analizując wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wraz z kartą informacyjną przedsięwzięcia pod kątem uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko stwierdzono ponadto, że nie jest ono zlokalizowane na obszarach wodno-błotnych czy innych obszarach o płytkim zaleganiu wód podziemnych, obszarach wybrzeży, obszarach górskich lub leśnych. Teren inwestycji nie leży również w zasięgu stref ochronnych ujęć wód i obszarach ochronnych zbiorników wód śródlądowych. W obrębie planowanego przedsięwzięcia nie stwierdzono obszarów o szczególnych walorach historycznych, kulturowych lub archeologicznych. Z uwagi na rodzaj przedsięwzięcia, oddziaływania będą miały zasięg lokalny (bez ryzyka transgranicznych oddziaływań) i nie spowodują istotnych zmian w środowisku, jak również nie powinny wpłynąć negatywnie na istniejące walory krajobrazowe.
Dnia 27 grudnia 2011 r. Burmistrz Miasta i Gminy Ruciane-Nida wydał postanowienie znak PNO.6220.4.11 o braku konieczności przeprowadzania oceny oddziaływania przedmiotowego przedsięwzięcia na środowisko.
Zgodnie z art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) zapewniono możliwość udziału społeczeństwa w toczącym się postępowaniu. Na podstawie art. 10 § 1 Kpa organ prowadzący postępowanie zapewnił stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwił wypowiedzenie się, co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Biorąc pod uwagę powyższe ustalenia oraz fakt, że na żadnym z etapów nie wniesiono uwag do toczącego się postępowania o wydanie przedmiotowej decyzji, stwierdzono jak w sentencji.
Uwzględniając brak znaczącego wpływu inwestycji na środowisko i obszar Natura 2000 określono środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedmiotowego przedsięwzięcia.
W związku z powyższym postanowiono orzec jak w sentencji.
Pouczenie
Zgodnie z art. 72 ust 3 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dołącza się do wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub wniosku o pozwolenie na budowę. Wniosek ten powinien być złożony nie później niż przed upływem czterech lat od dnia, w którym decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach stała się ostateczna.
Od niniejszej decyzji stronom przysługuje prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Olsztynie za pośrednictwem Burmistrza Miasta i Gminy Ruciane-Nida w terminie 14 dni od daty jej otrzymania.
Otrzymują:
1. Leszek Kur
2. Nadleśnictwo Maskulińskie
3. BIP + tablica urzędowa UMiG
4. a/a
Do wiadomości:
1. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska
2. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
3. Starostwo Powiatowe w Piszu
Wydział Ochrony Środowiska
Sporządził:
Julita Małż
Załącznik Nr 1 do decyzji nr PNO.6220.4.11.12
o uwarunkowaniach środowiskowych
z dnia 9 stycznia 2011 r.
Ogólna charakterystyka przedsięwzięcia
Przedsięwzięcie polega na budowie obiektów Małej Retencji: progów (z narzutu kamiennego); progów z bystrotokiem, przetasowań ziemnych z nieregulowanym poziomem piętrzenia (poniżej 0,99 m); zastawek drewnianych z regulowanym poziomem piętrzenia do 0,7 m; stawów ziemnych dla żółwi błotnych; przepustów pod drogami leśnymi; podwyższeń drogi; grobli; oraz prac związanych z zasypywaniem lub wypłyceniem rowów. Łącznie jest 115 obiektów, zlokalizowanych w 21 ostojach: I. Torfowisko Kadzidłowo, II Krutynia Dolna, III. Jezioro Jaśkowskie, IV. Torfowisko Nida, V. Torfowisko Wejsuny, VII. Jezioro Chudek, VIII. Uroczysko Nida-Polfa, IX. Jezioro Małse Ruciańskie, X. Jezioro Oko, XI. Torfowisko Zamordeje, XII. Uroczysko Trzciny, XIII. Uroczysko Kliczany, XIV. Uroczysko Bazyjka, XV. Uroczysko Pranie, XVI. Jezioro Wesołek, XVII. Uroczysko Łazarz, XVIII. Uroczysko Jeleń, XIX. Rzeka Ruczaj, XX. Uroczysko Przebródź, XXI. Uroczysko Borek, XXII. Rzeka Rudna III. Ostoje to położone są w Nadleśnictwie Maskulińskie, w lennictwach: Czapla, Gąsior, Ukta, Guzianka, Wejsuny, Ruciane, Dębowo, Krzyże, Ruczaj, Borek i Zaroślak. Część obiektów znajduje się na obszarze Mazurskiego Parku Krajobrazowego a ich lokalizacja i charakter zostały omówione i zatwierdzone przez przedstawicieli mazurskiego Parku Krajobrazowego. Opisywane obiekty były ponadto konsultowane z Polskim Towarzystwem Ochrony Ptaków.
Projektowane obiekty zbudowane zostaną na istniejących rowach melioracyjnych, które służą odwadnianiu terenów leśnych oraz ciekach, łączących systemy jezior a także na uregulowanych rzekach Rudna i Ruczaj. Projektując piętrzenia na naturalnych ciekach wodnych oraz na stałych i okresowych ciekach łączących systemy jezior (Bełdany, Nidzkie i Guzianka) przyjęto założenie, że ich przepływ biologiczny nie zostanie naruszony. Parametry obiektów piętrzących dobrano w taki sposób, aby uzyskany poziom piętrzenia odpowiadał poziomowi występującemu na tych obszarach naturalnie w okresie wczesnowiosennym. Nie zostaną zalane większe obszary niż ma to miejsce w okresie największych wezbrań. Dodatkowo wykonane zostaną prace demontażu starych obiektów drenarskich, które przyczyniają się obecnie do degradacji obszarów wilgotnych łąk. Budowa systemu Małej Retencji spowoduje podniesienie poziomu wody powierzchniowej oraz gruntowej, poprawę warunków hydrologicznych i siedliskowych. Przywrócone zostaną właściwe stosunki wodne, na terenach zdegradowanych w wyniku wykonanych w przeszłości prac melioracyjnych i drenarskich na wskazanym obszarze Nadleśnictwa, w obrębach leśnych Mikołajki, Ruciane i Maskulińskie.
Teren inwestycji zlokalizowany jest w centralnej części Nadleśnictwa Maskulińskie, stanowi on obszar gminy Ruciane-Nida. Rozciąga się pomiędzy wsią Iznota (na północy) a Karwicą i cisiną (na południu). W centralnej części tego obszaru znajduje się system jezior Bełdany-Guzianka-Nidzkie. Są to tereny Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Mazurskie” i obszar Mazurskiego Parku Krajobrazowego (w północnej części omawianego obszaru inwestycji). Obszar łącznego oddziaływania wszystkich projektowanych obiektów wynosi ok. 473 ha. Wszystkie obiekty znajdują się na terenie gminy Ruciane-Nida, w powiecie Pisz w województwie warmińsko-mazurskim.
Planowane przedsięwzięcie wynika z ogólnego programu Małej Retencji: Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych i ma na celu zwiększenie zasobów wodnych Nadleśnictwa. Program Małej Retencji jest programem, który obejmuje swoim zasięgiem całą Polskę, ma na celu przeciwdziałanie powodziom i suszom w skali lokalnej, co przyczyni się do złagodzenia tych zjawisk w skali całego. Program Małej Retencji jest dofinansowany przez Unię Europejską w ramach programu Infrastruktura i Środowisko z Funduszu Spójności.
Projektowane prace, planowane do realizacji w ramach zadań 01-16-14 ÷ 01-16-35 oprócz 01-16-19, w obrębach leśnych Mikołajki, Ruciane, Maskulińskie, w leśnictwach Czapla, Gąsior, Ukta, Guzianka, Wejsuny, Ruciane, Dębowo, Krzyże, Ruczaj, Borek i Zaroślak polegać będą na budowie łącznie 115 obiektów w tym:
Tab.1. Inwentaryzacja obiektów Małej Retencji planowanych do realizacji w gminie Ruciane-Nida
Obiekt Ilość Łącznie 115 obiektów
próg-narzut kamienny 41
próg-bystrotok 4
zastawka dębowa 16
zastawka, podniesienie drogi z przepustem 1
przetamowanie ziemne, zasypanie rowu 2
grobla 2
grobla-podwyższenie drogi , bród 10
staw ziemny dla płazów 39
Obszar oddziaływania całej inwestycji obejmuje dwa zwarte kompleksy leśne Puszczy Piskiej, o łącznej powierzchni ok. 473 ha. Pierwszy kompleks znajduje się w granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego, jest to teren na północny-wschód od Rucianego-Nidy, do ujścia Krutyni do połączenia jezior Mikołajskiego, Śniardwy i Bełdany. Drugi zwarty kompleks rozciąga się na południe od linii kolejowej Świętajno-Pisz do terenów rolniczych wsi Ciesina i Hejdyk na południu.
Tereny te znajdują się w zlewiskach jezior polodowcowych oraz łączących je naturalnych cieków. Wody z obszaru ostoi V. Torfowiska Wejsuny odprowadzane są do Jeziora Śniardwy. Obszar ostoi III. Jezioro Jaśkowskie należą do zlewni Jeziora Bełdany, natomiast ostoje IV, VII-XVI położone są w zlewni Jeziora Nidzkiego. Ostoje I. Torfowisko Kadzidłowo oraz II. Krutynia Dolna leżą w zlewisku rzeki Krutyni, woda z obszaru ostoi XVII-XX odprowadzana jest do rzeki Ruczaj. Ostoja XXI. Uroczysko Borek znajduje się w zlewni rzeki Turośl, natomiast Ostoja XXII. Rzeka Rudna w zlewisku rzeki Rudnej, prawego dopływu rzeki Turośń. System jezior oraz rzek Krutynia, Ruczaj, Turośl i Rudna położony jest w zlewisku rzeki Pisy, która jest prawym dopływem rzeki Narwi, prawego dopływu Wisły.
Obszar kompleksów leśnych pokryty jest siecią rowów melioracyjnych oraz urządzeń drenarskich, zainstalowanych jeszcze przez II wojną światową. W okresie tym prace melioracyjne prowadzone były na ogromną skalę. Wszystkie miejsca o płytkim występowaniu zwierciadła wód podziemnych zostały zdrenowane. Często rowy kopano również przez lokalne wzniesienia terenu, dodatkowo zakładając dreny w podłożu koryta rowów. Dreny zainstalowane są na głębokościach do ok. 2 metrów. Niestety mapy melioracyjne sprzed 1945 r. nie są dostępne, co utrudnia rozpoznanie terenowe i prace rekultywacyjne. W konsekwencji prowadzonych prac melioracyjnych na opisywanym obszarze tylko częściowo zachowały się okresowe mokradła, charakterystyczne dla obszarów młodoglacjalnych. Prace melioracyjne doprowadziły do obniżenia poziomu wody w małych śródleśnych jeziorkach, np. J. Jaśkowskie, J. Wesołek itd. Taka gospodarka doprowadziła również do osuszenia wielu cennych obszarów torfowiskowych, charakterystycznych dla krajobrazów młodoglacjalnych. Obecnie proces odkładania torfu w wielu miejscach uległ całkowitemu zatrzymaniu, obserwuje się proces murszenia torfów. Zabiegi melioracyjne (osuszanie terenów) kontynuowane były przez ok. 70 lat, co doprowadziło do całkowitych zmian w pierwotnych ekosystemach Puszczy Piskiej. Często, choć mapy glebowe sugerują obecność torfów w podłożu, badania geologiczne nie potwierdzają ich występowania.
Na terenach leśnych największym problemem jest obecnie deficyt wody. Po roztopach wiosennych woda szybko odpływa rowami z obszaru leśnego. Rozlewiska, jakie niegdyś utrzymywały się w okresie letnim, dodatkowo uwarunkowane dopływem wód opadowych obecnie nie występują. System drenarskie nadal skutecznie odprowadzają wodę z tych obszarów. W okresach suchych obserwuje się zanik przepływu również w rowach melioracyjnych. Wizja lokalna w terenie wykazała, że istniejące rowy są w bardzo złym stanie, część z nich uległa istotnemu zamuleniu i nawet w okresie większych wezbrań (roztopy śniegu czy nawalne deszcze) nie prowadzą one wody.
W części kompleksów objętej niniejszym opracowaniem występują płaty silniej nawilgoconych gleb oraz siedliska, które mimo prowadzonych zabiegów zachowały swój charakter siedlisk wodno-błotnych. Niestety w wyniku ciągłego drenażu wód z tych obszarów i postępującego osuszania ulegają one zniszczeniu – znikają dystroficzne jeziorka, następuje murszenie torfów oraz zaznacza się coraz silniejsza inwazja brzozy i wierzby oraz zbiorowisk nitrofilnych, kosztem charakterystycznych gatunków dla runa obszarów podmokłych.
Obserwuje się ujemny bilans wodny na całym opisywanym obszarze leśnym. Prace prowadzone na rowach: budowa progów, brodów, bystrotoków i zastawek mają na celu spowolnienie spływu i zatrzymanie wód na obszarze leśnym i w siedliskach bagiennych. Woda przepływająca przez urządzenia piętrzące będzie podlegała napowietrzeniu, co będzie korzystnie wpływać na rozwój flory i fauny wodnej. W przypadku siedlisk hydrogenicznych – olsów i łęgów nastąpi poprawa warunków siedliskowych. Wydłużenie czasu trwania wiosennych rozlewisk (po zatrzymaniu wody powyżej urządzenia piętrzącego) doprowadzi do wykształcenia runa charakterystycznego dla tego typu zbiorowisk (udział turzyc i kosaćca) w miejscu dominujących obecnie zbiorowisk nitrofilnych. Odpowiednie warunki wodne zostaną odtworzone w miejscach występowania torfowisk w skutek zastosowania zastawek dębowych. Nastąpi renaturyzacja torfowisk wysokich, poprzez zatrzymanie procesów mineralizacji torfów. Odtworzone zostaną procesy torfotwórcze, przewiduje się powstanie nowych płatów torfowców oraz rekolonizację roślinności typowej dla runa: bagna, wełnianki, żurawiny itd. Zapewnienie miejsca (stawy ziemne) do bytowania doprowadzi do wzrostu liczebności i przeżywalności płazów i gadów tego obszaru. Planowane jest wprowadzenie żółwia błotnego na te tereny, budowa systemu stawów ziemnych zagwarantuje możliwość przetrwania oraz wzrostu populacji tego gada po jego reintrodukcji.
Realizacja budowy obiektów Małej Retencji (MR) poza ochroną siedlisk ma się również przyczynić do podniesienia poziomu wód gruntowych na tym obszarze oraz w konsekwencji wpłynąć korzystnie na kondycję drzewostanów (większe przyrosty oraz zapobiegać będzie m.in. inwazji kornika drukarza oraz zamieraniu drzewostanów w skutek przesuszenia) w omawianych kompleksach leśnych.
W ramach prac budowlanych planuje się prace porządkowe na istniejących rowach śródleśnych. Będą one polegać na wycince zakrzaczeń jedynie w miejscu posadowienia urządzenia piętrzącego. Ze względu na lokalizację obiektów nie przewiduje się wyniki żadnych drzew. W wyniku przeprowadzonej wycinki krzewów nie będą powstawały odpady w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.). Materiał pozyskany z wycinki krzewów zostanie wykorzystany na terenie Nadleśnictwa w ramach prowadzenia gospodarki leśnej.
Przewiduje się, że wydobyty urobek wykorzystany będzie na miejscu budowy. Nie przewiduje się badania zanieczyszczenia gruntu. Tereny, na których planowane jest przedsięwzięcie, znajdują się na terenach śródleśnych, z dala od siedzib ludzkich i szlaków komunikacyjnych. Stwierdzono, że nie występuje zagrożenie, aby wydobywany grunt był zanieczyszczony przez człowieka, spaliny samochodów, zakłady przemysłowe ani gospodarkę rolną. W miejscach planowanych przedsięwzięć nie znajdują się nielegalne wysypiska śmieci ani gruzu, nie ma zrzutów ścieków bytowych ani przemysłowych. Dobry stan zdrowotny lasu oraz różnorodność gatunków (zarówno flory jak i fauny, w tym gatunków chronionych) występujących w otaczających projektowane obiekty siedliskach świadczy o braku zanieczyszczeń gruntu i wody w tych miejscach. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi, klasyfikuje się rodzaj gruntów, na których planowane jest przedsięwzięcie do grupy B – grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzaczone. Ze względu na lokalizację obiektów oraz dobry stan środowiska naturalnego w miejscach planowanych obiektów przewiduje się, że wydobywane grunty i osady denne używane w pracach ziemnych (formowaniu skarp) będą spełniać kryteria dopuszczalnych wartości stężeń wskazanych w załączniku do Rozporządzenia w zakresie metali, zanieczyszczeń nieorganicznych, węglowodorów, węglowodorów chlorowanych, środków ochrony roślin oraz pozostałych zanieczyszczeń.
Prace wynikające z budowy progów, zastawek, brodów i bystrotoków obejmować będą uformowanie wlotu i wylotu wraz z umocnieniem w postaci narzutu kamiennego. W miejscu projektowanych zastawek rowy przegrodzone zostaną deskami dębowymi. Wielkość piętrzenia nie będzie przekraczać 0,99 m (progi) i 0,7 m (zastawki). Wysokość piętrzenia nie stanowić będzie ograniczenia dla utrzymania migracji organizmów wodnych. W miejscach projektowanych stawów dla płazów prace polegać będą na wykonaniu pogłębienia terenu i uformowanie czaszy zbiornika. W miejscach, gdzie ciągłość szlaków drogowych mogłaby ulec zniszczeniu w skutek zalania po podniesieniu się poziomu wód zaplanowano budowę podwyższeń dróg oraz przepustów.
Prawidłowe użytkowanie obiektów piętrzących (progów, brodów, bystrotoków i zastawek) nie wpłynie negatywnie na obszary położone poniżej ich posadowienia. W okresie normalnej pracy woda będzie piętrzona na wysokość poniżej 1 m (zgodnie z założeniami projektu). Przy wysokich stanach nadmiar wody będzie się przelewał przez koronę progu. W okresie niskich stanów woda retencjonowana będzie w korycie cieków i rowów oraz w gruncie, co jest podstawowym założeniem wynikającym z realizacji programu Małej Retencji. Budowa systemu Małej Retencji zagwarantuje retencjonowanie łącznie ok. 1 650 300 m3 wody na tym obszarze.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie (Dziennik Ustaw nr 86, poz. 578) kwalifikuję się projektowane obiekty Małej Retencji (na podstawie kryteriów zawartych w Załączniku 2 Rozporządzenia) do IV klasy obiektów hydrotechnicznych.